|
"You know Dasher and Dancer/And Prancer and Vixen/Comet and Cupid/And Donner and Blitzen. But do you recall/The most famous reindeer of all?"…
Met die woorden begint mijn favoriete kerstsong, ‘Rudolph, The Red-Nosed Reindeer’. En dit is eigenlijk onverwacht gebeurd. Mijn vriendin houdt er namelijk van om het huis te versieren met allerlei spulletjes naargelang het seizoen, en ze heeft mij ermee besmet. Op een dag zagen we een pluchen versie van Rudolph te koop, die nog danste en zong ook. Ik kon toen niet weten dat dit zou uitgroeien tot een verzameling! Maar goed, hier gaat het om de muziek, dus ging ik op zoek naar de oorsprong van het liedje. Het rendier Rudolph werd in 1939 als een promotiestunt gecreëerd door de Joodse copywriter Robert L. May uit Chicago, in opdracht van de keten Montgomery Ward, waar hij werkte. Deze laatste gaf namelijk ieder jaar aan de kinderen kleurboeken cadeau, en besliste om geld te sparen door hun eigen personage te introduceren. Maar het moest om een dier gaan. Toch is er een tragisch voorval aan verbonden, want May’s vrouw kreeg kanker, en overleed enkele maanden later. May moest zijn dochter Barbara zelf opvoeden. En toen hij dacht aan de voorliefde van zijn dochtertje voor de herten in Lincoln Park Zoo, bedacht hij een klein rendier met een glimmend neusje. Het werd onmiddellijk een succes, en Ward deelde zo’n 2,4 miljoen exemplaren uit. Door de oorlog waren er echter beperkingen op papier, en Ward stopte ermee. Maar toen het in 1946 hervatte, werd het nog populairder. Robert May ontving enkel zijn salaris, maar in 1947 veranderde dat. Sewell Avery, de baas van Montgomery Ward, schonk May de rechten. Dat was meteen de eerste keer dat de firma dat deed. In het verhaal bezit Rudolph (het negende rendier) een opmerkelijk rood glimmend neusje, dat licht schijnt (bioluminescentie). De andere rendieren lachen hem daarvoor uit en pesten hem, hij mag met hen niet meespelen, totdat Santa Claus op een Kerstavond Rudolph voorstelt om zijn slee te trekken. Dat verandert alles! Daarop besliste Johnny Marks, die gehuwd was met May’s zuster Margaret, om het verhaaltje om te zetten in een song. Het liedje werd in november 1949 voor het eerst door crooner Harry Brannon op de New Yorkse radio gebracht. De song werd voorgesteld aan Western zanger Gene Autry, als B-kantje voor een ander liedje, maar Autry verwierp het. Marks liet echter de onbekende zanger Al Cernik een demo ervan opnemen, en stuurde die naar Autry. Autry’s vrouw overtuigde hem ervan om het toch op te nemen. Meteen deed hij dat, en het werd een nummer 1 hit tijdens de kerstweek van 1949. En zo werd het de eerste nummer 1 song van de jaren ’50. En het werd de tweede bestverkopende kerstsong aller tijden, na Bing Crosby’s ‘White Christmas’. Al Cernik zou later Guy Mitchell worden, die in 1956 een nummer 1 hit had met ‘Singing the Blues’. Uiteraard werd het liedje gecoverd, en die (eindeloze) lijst vindt u hierna. Het wordt immers vandaag de dag nog steeds opgenomen. Toch schotel ik u hierna enkele coverversies voor: De song werd op 6/12/1949 op de radio gebracht door Fibber McGee en The Kingsmen. Het jaar daarop nam Bing Crosby het op, met John Scott Trotter en zijn orkest. Maar ook Spike Jones and his City Slickers, Montana Slim en Ken Griffin brachten in 1950 hun versie uit. In 1951 was het de beurt aan Red Foley and The Little Foleys, en aan Bobby Limb. In 1953 kwamen The Mariners ermee op de proppen. En één jaar later was The Teen Trio met Harry Simeone aan de beurt. The Voices of Walter Schumann coverden het in 1955, evenals Four Aces featuring Al Alberts, en Four-In-A-Chord met Johnny Gregory & Orchestra. Een doo-wopversie zag het licht in 1956 door The Cadillacs. Bud Alden and The Buckeroos zongen het dat jaar ook. Gisele MacKenzie en het Paul Mickelson Orchestra namen het over in 1957. Jimmy Wakely was de volgende om het uit brengen in 1958. En crooner Dean Martin kon niet uitblijven in 1959, evenals The Ray Conniff Singers. Eén jaar later zongen Alvin and the Chipmunks het, samen met David Seville, en in die versie zong Rudolph mee. Zijn rode neus kwam door een verkoudheid. Paul Anka nam ook op in 1960, alsook Ella Fitzgerald, Keely Smith, Pat Dodd, en The Lennon Sisters. En diezelfde Chipmunks deden het in 1961 nog eens over, en brachten het in 1994 als een duet met Gene Autry. Ook nog in 1960 kreeg het nummer een doo-wopversie door The Melodeers. Vier jaar later nam Burl Ives de song op voor de soundtrack van de TV-special, die in première ging op NBC, op zondag 6 december 1964. Sinds 1972 is die Tv-film ook te zien op CBS, en werd zelfs digitaal geremastered in 2005. Nu is die special verscheidene malen tijdens de kerstperiode te zien, en dat maakt hem de langstlopende kerstspecial in de geschiedenis. In 2014 was het de 50ste verjaardag ervan, en toen werd zelfs een reeks postzegels uitgegeven. De soundtrack van die Tv-special steeg tot nr. 142 in de Billboard 200 albums chart. Burl Ives nam het jaar daarop, de song een tweede maal op voor zijn kerstalbum. In 1965 brachten The Ventures een instrumentale surf rockversie uit, met een rif afkomstig uit The Beatles’ ‘I Feel Fine’. In 1968 was het de beurt aan The Temptations, die ermee tot op nr. 12 in Billboard’s special stegen. Deze versie is ook terug te vinden op hun kerstalbum ‘The Temptations Christmas Card’ uit 1970. Verder ook nog covers van (min of meer chronologisch): Pinky & Perky, Ernest Tubb, Lawrence Welk, Kitty Wells & The Jordanaires, The Platters, Johnny Mathis, Hank Thompson & Brazos Valley Boys, The Quinto Sisters, Al Martino, Ace Cannon, Patti Page, Jimmie Rodgers, The Supremes, The Galaxies, Pat Boone, Del Reeves, Jimmy Roselli, Henry Mancini, Percy Faith & his Orchestra, Wayne Newton, Lena Horne, Hank Snow, Jimmie Davis, Ferlin Husky, Dick & Bonnie Lou Nolan, Jackson 5, Merv Shiner, The Brady Bunch, Bobby Helms, Lynn Anderson, Nora Aunor, The Singing Post Family, The Harry Simeone Chorale, John Denver, Red Sovine, The Mistletoe Disco Band, New Jordal Swingers, Willie Nelson, Paul McCartney, Jimmy Martin, John Schneider, Tottenham Hotspur, Merle Haggard, Conway Twitty, Raffi, Ray Charles, Lee Towers, Elvis Jr., Marty Robbins, Ray Price, Joe Scruggs, Dolly Parton, Grant & Forsyth, Loonis McGlohon, Foster & Allen, Stephanie Mills, The Allen Toussaint Orchestra, Doc Severinsen, Carnie & Wendy Wilson, Fats Domino, The Merry Carol Singers, Shu-bi-40, Dion, Andy Tielman, Harry Coninck Jr., Sammy Kershaw, Kofi, Trine Dyrholm & Michela Jonsson, Rubber Band, Andy Lee Lang, Jerry Jeff Walker, Neil Diamond, Daniel Johnston, Beachfront Property, Boxcar Willie, Tiny Tim, Moe Bandy, The Wiggles, Steve Goodman, The Bellamy Brothers, Rosemary Clooney, John Gracie, Pete Anderson & The Rhythm Kings, RuPaul, Davy Jones, Babyface, The Blenders, Blues Jumpers feat. Eldridge Taylor, Ty Tender, George Strait, Bobby Womack, Jewel, Ringo Starr, Don Rich, Mek & The X-Mas Peks, Helen Reddy, Ricki Derek, Anne Murray, The Seekers, Four Shadow, etypejazz, Nancy Allen, Cly Walker, Steve Tyrell, Jack Johnson, Freddy Cannon, Rockapella, The Charlie Daniels Band, Dan Gottshall with Miriam Kaul, Ryan Shupe & The RubberBand, Doc Anello, John Michael Montgomery, Chicago, Coop’s, Lindy Gravelle, Frankie Randall, Kayte Strong, Suzy Bogguss, Diane Collins, Chris Isaak, Mark Lowry, William Hung, Judy Pancoast, Barenaked Ladies, Robert Mosci, Amanda Powell & Patricia Wulf, The Swingle Singers, Kallen Esperian, Rev. Horton Heat, Michelle Wright, George Canyon, André Rieu, Paul Carrack & The SWR Big Band, The Alley Cats, Kim Stockwood, Asleep at the Wheel feat. Jack Ingram, Bob Tostes, Bob McGrath, Hondo, Jody Whitesides, The Boppers, Chris Blanton, Merrill Osmond, Carnie Wilson, Johnny Cash & Roy Clark, The Annual Christmas Album Band, The Broadway Boys, B.J. Thomas, Riff Raff, Lana Puckett & Kim Person, Lotte Landl, Big Wide Grin, Tom Grant & Rebecca Kilgore, Diane Arkenstone & Misha Segal, Los Lonely Boys, The Boxmasters, Krishanti Pappas, Tiny Little Bigband, Barbara Jean, The Van Bloom Brothers, Haley Bonar, Jim Reeves, Raymond Ellis, Stella (Parton), Arshag Chookoorian, Barry Manilow, Straight No Chaser, Out of the Dawg House, DR Big Band feat. Sinne Eeg & Bobo Moreno, Shelby Lynne, Five for Fighting, Aoi Teshima, Eve Selis, André Bisson, 4 ½, ortoPilot, Jim Jensen, Lindsay Thomas Morgan, Chris Loggins, The A.Y.U Quartet, Danny Aiello, Stephanie K., Nicole Henry, Johnny Thompson, Smash Up, Cas Haley, The Wurzels, Chris Beckstrom, Rock It feat. Mike Tramp, Savoy, Zupe, Andy Mason with Joshua Belter, Vocal Evolution, Mike Stone, Brenn Hill, The Laurie Berkner Band, The Baseballs, December People, Alexander Rybak with Pernille Hogstad Stene, Danny Peck, Fox and the Hound, Tom Kennerk, Mary J. Blige, The Original Wildcat Jass Band, Gord Bamford, Human Nature, Death by Railroad, Deanna Reuben, Chuck Pyle, Michael Feinstein, Marilyn Scott, Kim Walker-Smith, The Crane Wives, David Toney, Rico Pierce, Danielle Ate the Sandwich, The Swing Kittens, Logan Smith, Jari Esbeukman, The Brian Setzer Orchestra, Darrell McFadden and The Disciples, Doug Seegers, Jed Clampit, Jonathan Young feat. Travis Carte, Helene Fischer & The Royal Philarmonic Orchestra, Robby Johnson, Laura Cheadle, Asleigh Grace, The Little Rockers Band, Ginny Owens, Tom Gaebel, Jimmy Buffett, Kacey Musgraves, Pioneer Pepper and the Sunset Pioneers, Manos Wild, Noah Guthrie, Nate Padilla, Sweet ‘N’ Low, Cureton feat. Jeff Lloyd, Janice Hagan, Hanson, Butch Walker and His Holiday Players, Cynthia Lin, Tav Falco, Panzerballett, Destiny’s Child, The Gentlemen of St. John’s, Frankzilla & Dezmoan Lovejoy, Mayte Alguacil, Aaron Watson feat. Jake Watson, Martina McBride, Leilani & The Distractions, Mitch Ryder, William Shatner feat. Billy Gibbons, Jessie J, Norm Lewis feat. Bobby Lewis, Jake Ehrenreich with the Roger Kellaway Trio. Daarnaast zijn er talloze instrumentale versies, en vertalingen (tot zelfs in het Nederlands). En momenteel loopt er een musical over in de USA. Wie heeft het eigenlijk niet gecoverd? En in het Fins heet de song ‘Petteri Punakuono’ door Tonttu Orkesteri uit 1984. Daardoor werd Rudolph aangenomen als het leidende rendier van Jouluupukki, de Finse Santa Claus. De moraal achter het verhaal leeft nog steeds. Bewijs daarvan is een discussie die vandaag de dag gevoerd wordt in de USA. Zo las ik dat bepaalde individuen beweren dat de film gelijk staat aan racisme:“Yearly reminder that #Rudolph the Red Nosed Reindeer is a parable on racism & homophobia w/ Santa as a bigoted exploitative”. Op ABC reageerde Whoopi Goldberg tegen diegenen die het te ver gaan zoeken met: “Where’s the problem? It’s Rudolph the Red-Nosed Reindeer!”. “Rudolph’s the hero, what’s the problem?!” Een bewijs dat niet enkel bij ons zinloze discussies gevoerd worden als het om Zwarte Piet of Kerstmis gaat. Maar ik vind het dom! Hierna volgt de tekst van de song: You know Dasher and Dancer And Prancer and Vixen Comet and Cupid And Donner and Blitzen But do you recall The most famous reindeer of all? Rudolph, the red-nosed reindeer Had a very shiny nose And if you ever saw it You would even say it glows All of the other reindeer Used to laugh and call him names They never let poor Rudolph Join in any reindeer games Then one foggy Christmas eve Santa came to say "Rudolph with your nose so bright Won't you guide my sleigh tonight?" Then all the reindeer loved him As they shouted out with glee "Rudolph, the red-nosed reindeer You'll go down in history" Rudolph, the red-nosed reindeer Had a very shiny nose And if you ever saw it You would even say it glows All of the other reindeer Used to laugh and call him names They never let poor Rudolph Join in any reindeer games Then one foggy Christmas eve Santa came to say: "Rudolph with your nose so bright Won't you guide my sleigh tonight" Then all the reindeer loved him As they shouted out with glee "Rudolph, the red-nosed reindeer You'll go down in history" Vroeger moest ik echt zoeken om iets met Rudolph erop in de winkels te vinden, maar tegenwoordig is hij echt overal aanwezig. Je houdt het niet voor mogelijk, maar hij staat op alles, zoals pantoffels, kousen, pulls, chocolade, koekjesdozen, kerstdecoratie, solar poppetjes, balpennen, knuffels, tassen, zelfs op een omhulsel rond een (wijn)fles… Prettig Kerstfeest en denk eens aan Rudolph! Patrick Van de Wiele YouTube links: Gene Autry: https://youtu.be/j11rwc6Sf4o The Temptations: https://youtu.be/YcuvlIgSj0Y Ray Conniff: https://youtu.be/nAC4V6DyCTQ Is Rudolph the movie racistisch?: https://youtu.be/mw57gdjMf7s |
