Epica Persdag - 3 Juli 2016 - Radisson Blu Astrid hotel - Antwerpen

an interview with guitar players of epica...

Op het moment van dit interview was het nieuwe album ‘The Holographic Priniciple’ nog top-geheim en was ik de enigste binnen de redactie die dit album reeds in preview gehoord had. Nadat het album zowat een week zijn toertjes gedraaid had in de car stereo dook ik op één van de weinige warme juli zaterdagmiddagen met Mark Jansen & Isaac Delahaye de lounge van het Antwerpse Radisson Blu Astrid hotel in om een praatje te maken over dit album, het opnameproces, voorbije en komende tournees en zoveel meer. Het werd een gezellige middag samen die spijtig genoeg ook eindigen moest. De heren zelf geven een omschrijving van wie Epica nu juist is:

(Korte bio door Mark & Isaac zelf)
Epica is een band met zes toegewijde mensen waarvan één dame, frontvrouw Simone en speelt symfonische death metal om maar een term te noemen die nog het dichtst in de buurt komt want het is altijd moeilijk om er een naam op te kleven. In Epica zijn geen regels eigenlijk, soms gaan we naar power metal, soms death metal, black metal, thrash… Doordat je de ingrediënten hebt van de zes bandleden wordt alles mogelijk. Je kan je akoestische gitaar nemen, mandoline, de bruutste riffs met een gregoriaans koortje over… alles is mogelijk. We zijn nu veertien jaar samen en ‘The Holographic Principle’ is inmiddels ons zevende album.

Keys & Chords: “Hoi Mark & Isaac. Ik ben Johan van Keys and Chords. Fijn dat jullie even de tijd wilden nemen om samen aan de tafel te zitten om een praatje te maken over het nieuwe, inmiddels zevende Epica studio album, ‘The Holographic Principle’ - de opvolger van ‘The Quantum Enigma’.

Mark: ”Graag gedaan”

Isaac: “Geen probleem”

Keys & Chords: “Het nieuwe album klinkt trouwens verbluffend goed en gevarieerd met een geluid dat door zijn realistische live sound als een massief geheel naar je keel grijpt en je verstomd doet staan. Proficiat daarvoor!”

Mark: ”Dank je wel, dat is een heel mooi compliment.”

Isaac: “Dank u! We hebben er hard aan gewerkt ook!”

Keys & Chords: “Met dit nieuwe album lijken jullie nog verder te gaan dan wat we voordien van Epica gewend waren. Bij de eerste luisterbeurt en het eerste nummer ‘Eidola’ was ik meteen versteld van het massieve geluid dat dit album heeft. Het is een typerend Epica album maar je hoort meteen dat de sound voller klinkt. Wil je dit even toelichten misschien?”

Mark: ”Met de ingeslagen weg van ‘The Quantum Enigma’ waren we heel blij en met ‘The Holographic Principle’ zijn we daarop doorgegaan en hebben nagedacht waar nog meer winst uit te halen. We zijn dan samen gaan zitten en dachten de gitaren meer naar de voorgrond te halen waar de gitaren interessante riffs spelen maar ook door het orkest volledig live op te nemen om het nog meer organisch te doen klinken. Samples zijn tegenwoordig echt kwalitatief goed maar echt spelen is nog beter. In de mix hebben we alles nog nauwkeuriger samengebracht en getracht elk instrument op de juiste moment de hoofdrol te geven waardoor je zo een massief geheel krijgt.”

Isaac: “Met ‘The Quantum Enigma’ had de band al een nieuwe weg ingeslagen. We hadden toen al vijf albums en waren tien jaar bezig, we hadden de ‘Retrospect’ DVD uitgebracht en het was tijd om te kijken of er nog een andere aanpak mogelijk was. Epica is altijd bezig, is het niet op toer dan is het met een album. In combinatie met de zwangerschap van Simone hadden we een soort van rustmoment en dat hebben we gebruikt om met ‘The Quantum Enigma’ te komen. We zijn toen veranderd van producer, veranderd van studio,… en wat heel logisch is voor andere bands zijn we daar ook beginnen repeteren. We wonen immers in vier verschillende landen waardoor het heel moeilijk is om iedereen samen te krijgen maar doordat het rustig was konden we repeteren en alle ideeën die iedereen bij elkaar schreef ook effectief gaan spelen en kwamen we snel tot nieuwe composities. Dit werkte heel goed voor vorig album dus ik zie dit als een Epica 2.0 waarin ook de productie aangepakt werd. Vorige keer was een soort experiment waarin alles nieuw was en we niet wisten wat er kwam. Het was spannend en hadden iets van het zal wel lukken. Het bleek ook te lukken want dat album is zeer goed ontvangen geweest. Ditmaal hadden we hetzelfde team en dezelfde aanpak maar wisten we wat vorige keer niet helemaal goed was en daar hebben we nu beter op gefocust. Voor de nieuwe plaat zie ik eigenlijk drie vlakken waarop we heel hard gefocust hebben. In eerste instantie op de metal band waarbij je een heel frisse moderne onderlaag metal krijgt. Iedere plaat worden wij precies ook ietsje harder dan de vorige. Het tweede is, waar je zelf ook zegt, het klinkt vol en dat komt doordat de orkestratie echt ingespeeld is en dat is anders dan vorige keren waar je samples had, niet alles maar wel veel. Het mooiste aan symfonische metal is dat je een echt orkest hebt dat alles inspeelt en dat hoor je van seconde één. Een fluitist die eerst adem haalt en dan met de muziek ook de knoppen van de fluit mee hoort kan je niet sampelen. We hebben ook percussie dagen gehad waarbij de hele studio vol percussie stond, het klinkt allemaal echt! Het derde punt waarop we hard gefocust hebben is de zang. Deze klinkt nog veel meer dan voordien samen met de muziek. Op alle vlakken hebben we gezorgd dat van begin tot einde alles mooi in elkaar valt en dat de accenten in de muziek mooi samen komen met de orkestratie en de zang. Je krijgt op ‘The Holographic Principle’ een keiharde metal band met echte orkestratie en zanglijnen waar hard aan gewerkt is. Iedere noot zit gewoon goed.”

Keys & Chords: “Alles op dit album is dus authentiek: de koren, strijkers, blazers, percussie en uitheemse instrumenten zijn live ingespeeld en gezongen. Dat moet toch een huzarenstuk zijn dat met monnikengeduld afgewerkt dient te worden?”

Isaac: “Ja, dat klopt. Dit was zeer veel werk en ook financieel kostelijk vanwege de tijd in de studio ook. Vijf maanden zijn we in de studio bezig geweest en dat is enorm veel studiowerk. In ieder interview komt terug dat de mensen zeggen dat alles enorm goed klinkt dus het heeft zeker zijn vruchten afgeworpen!”

Keys & Chords: “Dit is jullie meest indrukwekkende album tot nu toe toch. Epica is altijd al vooruitstrevend geweest en bleef nooit bij de pakken zitten maar hadden jullie dit resultaat bij aanvang verwacht?”

Mark: ”Toen we begonnen hoopten we wel hierop maar verwachten dat is altijd moeilijk. Je weet als je begint eigenlijk niet wat je kan verwachten want dingen gaan soms net een andere kant op dan wat je verwacht en verder laat je ook het proces wat zijn gang gaan. Je probeert wat te sturen links en rechts maar je moet ook durven het gewoon te laten gebeuren. Het is uiteindelijk wel het resultaat geworden waarop we gehoopt hadden.”

Isaac: “Je weet nooit wat er komt maar het was wel de opzet. Vorig album was gewoon goed en daar ben ik zelf nog trots op maar nu, twee jaar later als je het album opnieuw beluistert hoor je dat het her en der nog beter kon. Je leert van wat je doet en zo evolueer je als band en je wil ook niet hetzelfde truckje weer doen. Ergens heb je dat in je hoofd en het is niet dat je zegt, we gaan nu alles live inspelen en dan wachten in je zetel tot alles vanzelf komt. Nee, dit is hard werken, dat met een goed en gerichte aanpak, met ieders schouders eronder tot dit resultaat kwam. Ik moet toegeven dat het album nog beter is geworden dan wat ik in gedachte had. Het is echt een enorm verschil als je met echte instrumenten werkt, samen repeteert en werkt aan de zang. Het is aangenaam om nadien te merken dat het bij de luisteraar, die zelf dikwijls zelf geen muzikant is, opvalt dat alles zo goed en vol klinkt. Dan weet je dat het niet voor niets was en geeft voldoening.

Keys & Chords: “Die rijke, gevarieerde sound is ongeëvenaard voor een Epica-album en vond ik voordien enkel bij Nightwish maar ondanks een zelfde werkwijze wat opnemen met authentieke instrumenten en koren betreft weet Epica zijn eigen typerende sound te behouden, net zoals Nightwish ook hun eigen geluid heeft. Een bewuste keuze om de eigen identiteit te bewaren neem ik aan. Spreekt dit voor zich om zulk een geluid te bekomen of moet er extra op gelet worden bij het componeren of de eindmix en mastering?

Isaac: “Je hebt zes individuen in de band, de vijf mannen schrijven muziek en je hebt dus vijf soorten interpretaties van wat moet een Epica nummer zijn en dat vormt al een grote variatie wat je binnen het album bekomt. Een toetsenist schrijft anders dan een gitarist en een drummer focust op drums en automatisch krijg je een diversiteit tussen de verschillende songwriters en heel simpel gezegd wij zijn deze zes personen en een andere band zijn andere vijf of zes personen en hebben andere invloeden. De band waar ik vroeger naar luisterde dat hoor je terug. Ik ben opgegroeid met Pantera, Rage Against The Machine, Machine Head, Sepultura,… Al die verschillende soorten bands. Dit terwijl bijvoorbeeld Mark enorm voor Iron Maiden, Megadeth en gelijksoortige bands als invloeden heeft. Ariën, onze drummer is meer voor Death Metal en keiharde muziek. Coen is van opleiding klassiek pianist dus die heeft heel veel van de klassieke invloeden. Doordat je die cocktail hebt van verschillende invloeden en ieder zijn invloeden verwerkt in de nummers krijg je een eigen geluid. Wij trachten ook om iemand na te doen en maken de muziek die we zelf cool vinden. Iedereen heeft zijn persoonlijke expertise; de één is goed in dit, de ander in dat en die persoon vertrouw je dat deel toe. Iedereen doet zijn ding en dat wordt automatisch Epica. Er wordt niet echt over nagedacht van we moeten zorgen dat we niet als die of die band klinken.”

Mark: ”Ja, die eindmix en mastering moet inderdaad een enorme klus zijn. Letterlijk, onze mixing engineer was een week ziek. Hij kreeg het materiaal toe en moest beginnen werken en toen kregen we een telefoontje dat hij ziek geworden was. (lacht) – wellicht van de stress misschien, dat weten we niet, hij heeft nooit een reden gegeven maar hij is een week later pas van start gegaan.”

Keys & Chords: “Mark, Je spreekt van de mixer, was dit dan ook Joost Van Den Broek?”

Mark: ”Nee, Joost was de producer die heeft heel het proces begeleid, opgenomen en meegeschreven ook. De mixer is Jacob Hansen, die heeft ook het vorige album gemixt maar Joost is er wel de helft van de tijd bij gaan zitten om sturing te geven. Jacob had de frisse oren en de eindzeggenschap en Joost kon aangeven waar de accenten lagen, wat belangrijk was, wat meer naar voor moest komen en wat meer naar achter. Ze zijn samen een goede tandem geweest.”

Keys & Chords: “Zulk een productie vraagt de nodige tijd om bij elkaar te schrijven en op te nemen. Jullie zijn in mei 2015 van start gegaan met bij elkaar schrijven van de nummers voor ‘The Holograhic Principle’ en trokken met vijfentwintig demo’s de repetitieruimte in om al dit materiaal verder af te werken. Uiteindelijk trokken jullie met achttien nummers de studio in om ze kritisch te bekijken en details verder af te werken. Een totaalproces dat ruim een jaar in beslag nam alvorens de plaat uitkomt. Al met al hebben jullie maar liefst vijf maanden in de Sandlane Recording Facilities gebivakkeerd. Op zulk een moment wordt de studio toch een tweede thuis neem ik aan?”

Mark: ”Ja absoluut, eigenlijk wel ja. Als we nu bij Sandlane komen voelt het als thuis want je hebt er ontzettend veel tijd doorgebracht. Er zit ook een keuken in en een slaapvertrek. Je voelt je er gewoon thuis en dat is gezellig. Het is een gezellige studio en is ook ingericht zodat mensen zich daar thuis kunnen voelen”

Isaac: “Ja (Lacht) Echt wel (lacht verder)… We hebben veel tijd in de studio gespendeerd ja!”

Keys & Chords: “Een aangename tijd of een stresserende tijd?”

Isaac: “Ik ben niet zo een studio mens, mijn hart ligt meer op het podium, weet je. Ik speel liever een live show dan dat ik super geconcentreerd met een “alles moet juist gevoel” moet opnemen en nog eens een take doen. De studio is niet mijn ding en zeker niet wat ik het leukst vind aan in een band spelen. Geef me dan maar een repetitie, pré-productie of songwriting. Maar je weet wel dat je naar een doel toe werkt en we hebben er inderdaad heel lang gebivakkeerd natuurlijk. Het was met een leuk team rond je heen met ieders neus in dezelfde richting en dat maakte het wel aangenaam. Sandlane is ook een hele mooie studio en niet zo een donker hok. De meeste studio’s zijn visueel niet zo aantrekkelijk maar deze is het echt heel modern aangekleed.

Er is goed over nagedacht en je voelt je er wel thuis. Er is ook een tuintje aan en dat maakt het wel leuk. Joost was er ook de ganse periode bij als producer en dat is ook gewoon een super leuke kerel. Het was gewoon een leuk team van jonge mensen. Waar ik vroeger de studio echt niet leuk vond, is dit nu toch al aangenamer voor mij.”

Keys & Chords: “Bij Epica werken jullie altijd met z’n allen aan het schrijven van de nummers want ik kan me nog herinneren dat ook bij ‘Consign To Oblivion’ de koppen bij elkaar werden gestoken in elkaars persoonlijke studio’s om alles bij elkaar te schrijven. Voor ‘The Holographic Principle’ werkten jullie ook weer nauw samen. Zorgt dit nooit voor problemen of wrijving; of is het een verrijking voor de band om zoveel ideeën bij elkaar te krijgen en in songs te verwerken?”

Mark: ”Er is altijd wel wat schuring als je samen aan iets werkt maar het gaat in relatief goede harmonie. Wanneer vier mensen zeggen, dit vinden we nog niet goed genoeg, kunnen we hier aan werken dan zegt de persoon die het nummer geschreven heeft – ja, doen we want als vier mensen dit zeggen zal het ook wel zo zijn. Problemen krijg je pas echt als één iemand de hakken in het zand zou gaan zetten en dat hebben we eigenlijk niet. Er wordt altijd naar een oplossing gezocht waarbij iedereen met akkoord gaat. Met zoveel getalenteerde muzikanten is het ook niet moeilijk om alternatieven te verzinnen en er komen telkens weer nieuwe ideeën boven drijven. Het komt eigenlijk niet voor dat we tot niets komen. Het gaat in redelijke harmonie maar overal waar gehakt wordt vallen ook wel eens spaanders.”

Isaac: “Tuurlijk, was er wat wrijving soms en dat moet ook, anders waren we nooit tot deze plaat gekomen. Je komt bijvoorbeeld op een repetitie en we hebben een nummer van Ariën, de drummer… die kan geen gitaarspelen maar schrijft wel een gitaarriff en ik moet die thuis oefenen maar kom tot de conclusie dat deze niet gespeeld kan worden en stel dan voor om het zus of zo te doen waarop de gesprekken rond Ariën zijn ideeën beginnen. Er zijn niet echt wrijvingen maar het grote verschil met de tijd toen je zestien jaar was en in je eerste bandje speelde met nu is dat je nu veel eerlijker tegen elkaar bent. Je geeft aan waar een riff interessanter kan zijn en dat hebben we constant gedaan. Soms is de schrijver het er niet mee eens maar je probeert toch tot een compromis te komen en bij Epica is het resultaat van zo’n compromis bijna altijd beter dan het origineel. Dan is iedereen tevreden en sta je er ook achter en ga je er met veel meer plezier en passie aan werken. Over ieder detail hebben we bij wijze van spreken discussies gehad maar daarom niet altijd negatief getint maar vooral opbouwende kritiek om elkaar te pushen om nog beter te presteren. Er was constant overleg en bijschaven en dat maakt dat het album zo goed klinkt nu.”

Keys & Chords: “Jullie trokken de studio in met Joost Van Den Broek als producer. Joost is inmiddels geen onbekende meer in het progressieve rock & metal milieu vanwege zijn werk met Arjen Lucassen’s Ayreon, Stream Of Passion en andere projecten. Voor Joost was vast een zware taak weggelegd om dit album af te werken of in goede banen te leiden. Heeft dit nooit voor problemen gezorgd?”

Mark: ”Het enige probleem dat Joost heeft is dat hij bijna nooit thuis is. Hij ziet zijn vriendin in principe niet zo vaak. Hij is een workaholic, éénmaal hij ergens mee bezig is, is hij er volop mee bezig, vol passie en toewijding. Daar kun je als band mee in de handen knijpen met zo’n man want er zijn er niet veel van. Ik hoop dat hij dit kan blijven doen want het lijkt me pittig om zoveel uur in iets te steken en zo weinig thuis te zijn.”

Isaac: “Ja dat klopt! Joost was als het ware een soort zevende bandlid. ‘The Quantum Enigma’ was de eerste maal dat we met Joost werkten en dat was ons super goed bevallen. We hadden dan ook het idee dat we hem vanaf het schrijfproces mee moesten betrekken zodat we met ons zeven het album konden afwerken. Joost was daarbij de grote katalysator die overzicht had en het hele schema opstelde rond de opnameplanning. Hij heeft alles overkoepelend georganiseerd, zeg maar. Joost is een gepassioneerde kerel die er ten volle voor gaat en niets was hem teveel. We zijn heel blij dat we met Joost gewerkt hebben. Als toetsenist kent hij ook heel veel van orkestratie en hoe iets moet klinken. Niets dan positiefs over Joost!”

Keys & Chords: “Voor Joost was dit de grootste productie die hij ooit deed, liet ik me vertellen. De band had als doel om enkel echte instrumenten, gastzangers en koren op te nemen. Dit alles moest eerst worden uitgeschreven op bladmuziek. Vervolgens namen jullie met veel muzikanten en zangers tegelijk op: strijkers, koperblazers, houtblazers, percussie, koor, solisten, etnische instrumenten etc. Dat leidt tot een hoog aantal opgenomen audiosporen – soms tot duizend sporen per nummer! Een enorme puzzel die je als producer perfect in elkaar moet doen passen toch?”

Mark: ”Ga daar maar aan staan ja! Omdat ook te moeten mixen is echt een hoop werk geweest. Het is heel lang in de studio, heel veel opnames… Een echt monnikenwerk maar ja, daarom hebben we er ook vijf maanden gezeten.”

Keys & Chords: “Kon daar nog een overzicht op behouden worden?”

Mark: ”Joost zorgde er altijd voor om dat overzicht te behouden en zelf hou je ook wel de vinger aan de pols en je zoekt altijd nummers bij elkaar die nog missen. Zo zijn er ook enkele intro’s weggevallen omdat we al veel nummers met lange intro’s hadden. Zo tracht je altijd zo dicht mogelijk bij de perfectie te komen.”

Isaac: “Ook voor Jacob Hansen, die het album gemixt heeft, was dit groots. Begin er maar eens aan hé. Duizend sporen en alles moet juist in balans staan met de klemtonen op de juiste plek. Er is enorm veel gecommuniceerd en gepraat over dit moet harder of zachter, meer naar voor in de mix of net in de achtergrond. Joost is ook overgevlogen naar Denemarken om te assisteren bij die mix. Het is een heel uitdagend proces geweest met Joost “on top the game” en wist heel goed waarmee hij bezig was. Hij heeft heel weinig aan het toeval overgelaten met strakke deadlines van wat wanneer klaar moest zijn. Ikzelf was bij de drumopnames, zangopnames, heb de percussieopnames meegemaakt, … Terwijl de gitaaropnames bezig waren, waren ook de bas opnames aan de gang. Je controleert dus constant mee of alles goed is opgenomen.”

Keys & Chords: “Buiten het enorme massieve en gevarieerde geluid is er nog één ding dat meteen opvalt bij het beluisteren van dit album en het stemgeluid van Simone. Ze heeft zichzelf opnieuw vocaal overtroffen. Simone klinkt gevarieerder alsook adembenemend. Pop, rock, opera, en zelfs een fluweelzacht stemgeluid in de rustigere stukken. Heeft ze hiervoor andere technieken gebruikt, extra scholing genoten of kwam het gevoelsmatig als een automatisme omhoog bij het inzingen van de nummers?”

Mark: ”Dat is een combinatie van factoren. Ze blijft zichzelf ontwikkelen maar er is ook nog meer tijd gestoken in de voorbereiding. We hebben met Sasha Pit, Joost Van Den Broek, Simone en mij samen gezeten zoals we altijd doen om aan de zanglijnen te werken en hebben daarna nog extra veel aan de details gewerkt om het goed in te vullen. Daardoor kon ze ook goed voorbereid de studio in en kon ze vol zelfvertrouwen, zonder aan de randzaken te denken, al het materiaal inzingen. Daarbij is soms ook nog geëxperimenteerd naar wat beter zou klinken. Daar is uiteindelijk dit resultaat uitgerold en ik denk dat mede doordat er zoveel werk in stak het nu nog beter klinkt.”

Isaac: “De zang is ook meer dan voordien een groepsgebeuren geweest. Om het heel zwart/wit te zeggen had je vroeger de muziek waar dan de zang opkwam. Heel kort gezegd wel want zo zwart/wit is het niet… De zang werd als het ware op de muziek gelegd maar nu vonden we dat de zang deel moest zijn van de muziek. Coen en ik hebben aan die zang keihard gesleuteld en ik heb zelf nog demo’s ingezongen om aan te geven wat ik bedoelde. Verder ben ik ook bij de zangopnames geweest om op het laatste moment nog bij te sturen. Zo kon zowel het frivole, het moderne en het nieuwe wat in de muziek zit ook verder doorgetrokken worden naar de zang. Mijn drie eerder opgenoemde punten van metalband, orkestratie en zang waren hierin belangrijk want als je aan het ene sleutelt moet je ook aan het andere sleutelen. Hierdoor zit alles strak in elkaar en liggen er accenten in de zanglijnen die accentueren wat er muzikaal gebeurt en vice versa. Ritmes worden ook overgenomen om er meer pit in te leggen. Het klopt ook allemaal heel goed. Simone heeft ook gevarieerder gewerkt in plaats van weer de hoge regionen in te duiken. Er is ook meer met backing vocals gewerkt dan voordien. Op vlak van zang alleen al gebeurt er zoveel, je hebt Simone, de grunts, de koren, backing vocals,… Dat op zich is al heel veel informatie om te verwerken maar op zich is het de kunst om dit alles ook te doen kloppen zodat het goed samen klinkt.

Keys & Chords: “Tijdens de opnames van dit album vonden jullie blijkbaar ook nog de tijd om ‘even’ door Noord-Amerika, Colombia, Australië, en China te toeren. Legde dit geen extra druk op de release van het album of hadden jullie deze periode echt nodig om het allemaal even van jullie af te kunnen zetten en als band terug dat hechte live gevoel te krijgen?

Mark: ”Noord-Amerika hadden we vast gehangen aan de metal cruise (waar Jani nog is langs gekomen - lacht) en omdat we daar vorige toer hadden moeten cancellen vanwege onvoorziene familie omstandigheden. We hadden het gevoel dat we wat goed te maken hadden daar en hebben we die wat langer gemaakt dan we eigenlijk verwachtten. De toer in Nieuw Zeeland en Australië paste eigenlijk alleen in die periode. Je moet ook gaan toeren wanneer het in die landen goed uitkomt en we hebben die toer bewust niet te lang gemaakt zodat het toch nog binnen het opname schema zou passen.”

Isaac: (lacht) “Er was wel de druk om het album klaar te krijgen maar er was ook de nood om even stoom af te blazen maar het was eigenlijk niet de bedoeling. We hadden wel die Australische en Azië toer die geboekt stond en die was een week of twee dus dat viel wel mee maar doordat we die toer hadden moeten cancellen in Amerika moesten we die zo snel mogelijk opnieuw inboeken en dat kon niet anders dan in deze periode. Daar zaten we in feite echt niet op te wachten maar we wilden de Amerikaanse fans tevreden houden dus moesten we zo snel mogelijk weer terug naar daar. Ook daar hebben we tijdens de toer, soms de hele dag zelfs, orkestraties aan het checken geweest om uiteindelijk het podium op te gaan en nadien weer de toerbus in te gaan om verder te werken. Tijdens de Australische toer kwamen de opnames toe van de blazersecties om te checken of deze goed waren. Het was een dubbel iets waar we enerzijds niet op zaten te wachten maar anderzijds de kans gaf om iets afstand te nemen van het opnameproces en andere dingen te doen die ook met het album te maken hadden maar die we, indien we in de studio hadden gezeten, niet hadden kunnen doen. Het is uiteindelijk allemaal gelukt en ook daar weer chapeau voor Joost.”

Keys & Chords: “Waar we het nog niet over hadden is het verhaal van de plaat. ‘The Holographic Principle’ is het multidisciplinaire conceptuele vervolg op voorganger ‘The Quantum Enigma’. Het artwork, songtitels, teksten en muziek vormen samen een eenheid en dit album zal net als zijn voorganger ook een eigen verhaal hebben kun je ons hier wat meer over vertellen?”

Mark: ”Het gaat om een theorie ‘The Holographic Principle’ die zegt dat het universum, alles om ons heen, een illusie is. Een soort virtual reality – je zet een masker op en opeens bevind men zich in een andere wereld waarin je ook in kan rond bewegen. Stel dat die techniek nog beter is en je zet zo’n VR-bril op waarbij je je precies ergens anders waant en het voelt ook allemaal echt aan zoals in real life… Op zulk een moment merk je het verschil niet meer en dan kan men zich gaan realiseren dat het echte leven misschien ook een virtual reality is, een hologram als het ware. Daar zijn eigenlijk alle teksten aan opgehangen. We hebben wel wat zijstapjes genomen maar over het algemeen gaat het over dit principe.”

Keys & Chords: “Dit concept wordt meestal ook in de live shows doorgetrokken en bepalen de show door middel van podiumdecoratie, backdrop, pyro’s en licht maar ook de setlist zal hierbij een rol spelen neem ik aan. Mogen we weerom een totaal spektakel verwachten zoals bij ‘The Quantum Enigma’ het geval was?

Isaac: “Het is de bedoeling dat het iets speciaals wordt. We hebben komende week nog meetings op de agenda om hieraan verder te werken. We hebben al ideeën maar die moeten haalbaar zijn natuurlijk. We hebben grootse plannen maar gaan nu bekijken wat er effectief mogelijk is. Maar sowieso is Epica een band die altijd veel belang gehecht heeft aan het visuele dat een totaalbeleving moet vormen op het podium. De lichtshow, de Pyro’s, de drumkit, backdrops,… alles moet gewoon kloppen. Dat willen we zeker allemaal doortrekken bij de nieuwe live show maar daar zijn we druk mee bezig.”

Mark: ”Sterker nog, we proberen nu om de show nog naar een hoger plan te tillen. We hebben wat ideeën en er zijn wat prototypes qua licht waar ze mee bezig zijn in Frankrijk en wij mogen die meenemen op toer. Het is nog niet te koop maar we hebben een deal geregeld dat wij dit concept mee kunnen nemen. Als dit allemaal mooi uitpakt zou het een mooie stap kunnen zijn in een nieuw spektakel stuk.”

Keys & Chords: “Ik ben benieuwd!”

Mark: ”Ik ook! Ik ben benieuwd hoe dat allemaal in de praktijk gaat werken.”

Keys & Chords: “ ‘The Holographic Principle’ is een vrij gevuld album wat orkestratie en koren betreft. Het is als band toch onmogelijk om heel deze orkestratie live mee op toer te nemen. Ik vermoed dat er opvulling van sequensers nodig zal zijn om dit live op te voeren of zijn er bepaalde shows waar de podium opzet toch groter zal zijn met aanvullend koor of orkest?

Mark: ”Het zou mooi zijn en zodra de mogelijkheid er is zullen we het zeker overwegen. Op dit moment zijn er geen concrete plannen waar en het zal ook een beetje afhangen van het succes van de plaat. Als deze heel erg aanslaat en je krijgt betere mogelijkheden is het makkelijker om een koor en een orkest mee te nemen dan wanneer de plaat minder goed ontvangen wordt. Laten we dus even afwachten hoe het album ontvangen gaat worden en aan de hand daarvan kijken we wat de mogelijkheden zijn.”

Isaac: “Ik zie het wel gebeuren dat we af en toe wat extra’s doen maar om een hele toer lang een orkest en een koor mee op pad te nemen dat kan gewoon niet en daar is in sommige zalen zelfs niet eens plaats voor. Dat is dus nog een ver van ons bed show. In weze is Epica gewoon zes personen en de koren lopen sowieso mee als backing tracks en dat blijven we doen maar het sluit niet uit dat we af en toe met een echt koor kunnen werken of bepaalde instrumenten live kunnen implementeren.”

Keys & Chords: “Voor zover ik het album beluisterd heb en ik denk dat ik het een hele week in de auto non-stop beluisterd heb, vermoed ik wel dat het een succes gaat worden.”

Mark: ”Ooh, Wauw! De gevoelens zijn heel erg positief, de tekenen zijn goed, het kan bijna niet misgaan heb ik het idee maar het is nog niet gebeurt dus we moeten nog een kleine slag in de arm houden.”

Keys & Chords: “Het laatste nummer ‘The Holographic Principle – A Profound Understanding’ is weer een lang epos meesterstuk net zoals ‘Consign To Oblivion’ dat jullie meestal als laatste op de setlist plaatsen. Zal dit nieuwe nummer uiteindelijk ‘Consign To Oblivion’ gaan vervangen of houden jullie het op de oude afsluiter?”

Isaac: ” Dat is natuurlijk ook altijd de vraag hé want ‘Consign…” blijft een hele leuke afsluiter en het is ook een soort van traditie geworden. Het kan dat we wel eens wisselen. Zo hebben we de metal cruise gedaan waar we twee verschillende sets gedaan hebben. Soms doen we het ook wel eens anders dus maar over het algemeen is het altijd eindigen met “Consign…” Het hangt ook altijd af van de reactie van het publiek. Wij luisteren ook altijd wel naar wat de fans zeggen en trachten zo ook de setlist aan te passen en letten er op dat we niet altijd dezelfde nummers spelen in eenzelfde stad of plaats. Het nieuwe nummer duurt ook twaalf minuten en dat is slechts één nummer! Je moet ook zien dat je van iedere plaat wat nummers speelt en niet zeven uur aan het optreden bent.

Keys and chords: (spottend) “De fans vinden dat niet erg hoor!”

Isaac: (lacht) “Nee dat weet ik maar mijn nek wel! Het kan altijd maar we kunnen moeilijk naast de golden oldies naast en die zijn voor ons ook nog altijd leuk om te spelen. Het is niet omdat je deze al tien miljoen keer gespeeld hebt dat deze minder leuk zijn. Zoals ik al zei, ik vind live shows altijd enorm leuk en het maakt me weinig uit welke nummers we brengen als ik maar kan gaan en het prettig is voor het publiek.

Mark: ”Dat moeten we nog even bekijken ook. Het ligtinderdaad ook aan de fans. Er zijn fans die zeggen dat ‘Consign To Oblivion’ een perfecte afsluiter is maar misschien past deze dan wel op een andere plek in de set. We moeten kijken waar mensen het meest om gaan vragen en dan een set samenstellen die zoveel mogelijk mensen behaagd. Het is altijd een uitdaging.

Keys & Chords: “Voor zover ik weet staat er de komende maanden nog heel wat op de agenda voor Epica. Buitenlandse festivalshows en de tweede editie van het eigen Epic Metal fest op 1 oktober in 013 te Tilburg. Deze geldt als de album release show van ‘The Holographic Principle’ (met o.a. Katatonia, Fleshgod Apocalypse, Textures, Stream of Passion, The Agonist, MaYaN, Myrath, Evil Invaders en Off The Cross). De Braziliaanse editie van Epic Metal fest gaat op 15 oktober in São Paulo door met o.a. Paradise Lost, Finntroll, Xandria, en The Ocean. In het najaar staat Noord-Amerika op het programma met een indrukwekkende tournee. In januari en februari 2017 gaat de grootste Europese tournee tot op heden van start met het Duitse Powerwolf als support - hierbij doen jullie shows in Le Zénith - Paris, Palladium in Keulen en de O2 Shepherd’s Bush Empire in London – telkens voor over de duizend toeschouwers. In het voorjaar 2017 het vervolg van de wereldtournee in overige delen van de wereld. Dat betekent lang en soms ver van huis… Hebben jullie er al zin in?”

Isaac: “Sowieso” (met de smile op het gelaat)

Mark: ”Ja, er gaat nu sowieso eerst genoten worden van thuis. Augustus is een relatief rustige maand en kunnen we even op vakantie om even tot rust te komen en na augustus – september starten we weer na te denken over het op pad gaan en dan is de zin echt weer vol aanwezig maar ik heb nu eerst even zin om vakantie te nemen.”

Isaac: “Het is altijd een evenwichtsoefening. Ik vind toeren altijd super leuk, de shows doen heel leuk… Het kan ook vermoeiend zijn, dat is de keerzijde van de medaille want het is niet evident om iedere dag in een andere stad wakker te worden en te moeten zoeken naar waar de backstage is en al wat er bij komt kijken. Vaak ook vliegen zoals in Zuid-Amerika waar het bijna om de dag vliegen is. Het is niet altijd rozengeur en maneschijn maar voor mij persoonlijk maken die live shows dat allemaal goed en zeker als de fans het naar hun zin hebben vind ik dat fantastisch. Het is gewoon tof met een leuk clubje samen met de crew erbij. Wat niet wil zeggen dat je op het eind van een tournee niet tevreden bent dat je weer huiswaarts mag en de batterijen opladen kan om er nadien weer voor te gaan. Het is een leuke wisselwerking want ik had evengoed in de Aldi kunnen werken met een nine-to-five job.

Keys & Chords: “Wereldwijd hebben jullie 750.000 verkochte albums, speelden negenhonderd shows in zesenvijftig landen op alle continenten bij elkaar, ruim 2,3 miljoen fans op Facebook, meer dan honderd miljoen views op YouTube, een uitverkocht jubileumconcert met live Hongaars koor en orkest in 2013 dat ook internationaal bijgewoond werd, hoge charts noteringen in de Verenigde Staten, Canada, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Spanje, België en Nederland; Het Buma ROCKS! Music Export Award 2015 en ook het eigen Epic Metal Fest dat aan de tweede editie toe is. Je kan stellen dat het enorm goed gaat met Epica.”

Isaac: “ (tevreden lachend) “Ik denk het ja!”

Keys & Chords: “Kan dit nog verbeterd worden denk je?”

Isaac: ”Mensen vragen dit best wel vaak en ik heb zeker nog niet het idee dat we het eindpunt bereikt hebben. Je merkt in alles dat Epica nog steeds aan het groeien is en nieuwe ideeën hebben. Ook nu met dit album dat niet meteen een standaard album is. Dit is echt nog een stap vooruit en dat bereik je niet door te denken we hebben het gehad en we gaan nog een plaatje maken. Het is echt allemaal omdat we denken het kan nog beter, we gaan er voor. Ook Le Zènith in Parijs is een stap vooruit en samen met het management zitten we qua planning al veel verder dan de shows die je opnoemde tot half volgend jaar. Ik zie daar ook nog heel veel groei maar je moet bepaalde stappen nemen om telkens iets vooruit te gaan. We leggen onszelf bepaalde doelen op, sommige worden gehaald, sommige overstegen, anderen worden niet gehaald maar zo werk je verder. Het is gewoon ongelooflijk om te bedenken dat toen ik zestien was ik nooit gedacht had dat we ooit ons eigen festival zouden hebben, dat ik over de hele wereld zou toeren en dit mijn job nu is. Het gaat nog altijd in stijgende lijn, de platenmaatschappij is tevreden, de nieuwe plaat wordt goed onthaalt,… Ik zie zeker nog groei.”

Keys & Chords: “Onlangs waren jullie ook te zien in de serie ‘Jani Gaat…’ met de Metal Cruise aflevering, waar jullie toch een prominente rol hadden. Jani kwam bij jullie backstage, kwam naar het optreden kijken en hij was onder de indruk. Ook in een interview op Graspop Metal Meeting te Dessel was Jani aanwezig op vraag van duizenden via facebook en ook daar had hij het over jullie toen gevraagd werd of hij een band gevonden had die hij kon pruimen antwoordde meteen: “Epica” en was de enigste band die hij kon opnoemen naast de jaren tachtig bands als Iron Maiden, Black Sabbath, AC/DC… jullie moeten dus een ongelofelijke indruk nagelaten hebben op hem. Heeft hij jullie hier nadien nog iets over gezegd of zijn er nog contacten onderling?

Mark: ”Isaac is nog in contact met Jani. Jani heeft ook een promo filmpje opgenomen voor ons, ik weet niet waar precies maar het zag er heel leuk uit en af en toe zie ik nog iets van hem voorbij komen op zijn facebook. De cruise was echt een heel leuke ervaring en de hele crew om Jani heen waren heel leuke mensen. Het was dus leuker om mee te doen aan het programma dan ik van tevoren had gedacht. Ik dacht eerst om de kat uit de boom te kijken, want het kon ook vervelend zijn, daar moet ik eerlijk in zijn, je weet gewoon niet wat je kunt verwachten maar we hadden onze medewerking toegezegd en ik was benieuwd hoe het zou gaan maar het was hartstikke leuk. We hebben heel veel lol gehad en ik weet zeker van zodra ik één van de crew leden of Jani tegenkom dat het weer gezellig zou zijn.

Isaac: (lacht weerom) “Het was echt heel tof ondanks het feit dat we vooraf niet wisten wat we er van moesten verwachten. We wisten dat hij meeging maar hadden geen idee hoe hij in de omgang was. Wij waren al een maand op toer en de cruise viel midden in die toer. Voor ons was het onze job, je bent on the road, je doet je shows en opeens kwamen hij en zijn crew er bij maar dat was vanaf seconde één super gezellig en samen met Pascal (de geluidsman) pintjes pakken….”

Keys & Chords: “Oei, en Jani drinkt geen bier”

Isaac: “Ja, hij zat dan aan de wodka hé! Het was alsof we hem al jaren kende en het was echt geen moeite voor ons om te zeggen “Kom hier, we gaan aan de bar zitten en er eentje drinken.” De cruise was vier dagen en gedurende die vier dagen hebben wij samen gezeten en plezier gehad. We zijn samen shows gaan kijken, Jani is bij ons komen kijken. Dat was echt heel tof! Er was niets gespeeld en Jani zelf is gewoon zoals hij voor de camera is. Waarschijnlijk komt hij ook met de crew mee naar de A.B. show in Brussel en misschien ook naar Epic Metal Fest. Hij moet dit nog bekijken of dit past! In ieder geval is het niet van: “We hebben die show gedaan, trek uw plan nu…” want we hebben nog altijd contact. Laatst waren we ook hier voor een fotoshoot in Antwerpen en heb ik nog met hem afgesproken. Het was een aangename verrassing, ook voor ons en het was leuk om te merken dat Jani het naar zijn zin heeft gehad.

Keys & Chords: “Mark, Isaac, enorm bedankt voor je tijd en alvast veel succes gewenst met de release van het nieuwe album en de daarop volgende tour. We zien elkaar vast terug op 1 februari in de AB te Brussel.

Mark: ”Goed, tot dan. Hartstikke bedankt!”

Isaac: “Geen probleem man, met plezier gedaan man!”