18 OKTOBER 2018
capitole, gent

REPORT: Patrick Van De Wiele
​FOTOS: PATRICK VAN DE WIELE ©


MET DANK AAN: Filmfestival.be

Al sedert mijn tienerjaren ben ik gefascineerd door sciencefiction. Daar horen uiteraard ook films bij, en heel wat jaartjes geleden begon ik met recensies van filmmuziek van genrefilms voor Eddy C. Bertin’s ‘SF-Gids’ en Alfons Maes’ ‘Survival’ en later ‘Cerberus’.
Dit jaar vieren we de 50ste verjaardag van de klassieker ‘2001: A Space Odyssey’ van regisseur Stanley Kubrick, naar het boek van Arthur C. Clarke. Dat was, in het kader van het Filmfestival in Gent, de aanzet tot een concert, volledig gewijd aan filmmuziek van sciencefictionfilms, die zich meestal in “outer space” afspeelden. Sedert 1985 is dit een traditie om jaarlijks een thematisch concert aan filmmuziek te wijden. Filmmuziek moet immers de beelden op het grote witte doek kracht en emoties bijzetten, zodat we totaal ondergedompeld worden in die fantasiewereld.
Het Brussels Philarmonic, onder leiding van dirigent Dirk Brossé, nam plaats op het podium, en zette het majestueuze thema ‘Also Sprach Zarathustra’ uit voornoemde prent ‘2001: A Space Odyssey’ in. Over deze openingstrack van Richard Strauss schreef ik ooit een artikel, en na al die jaren bezorgt het me nog steeds kippenvel. Op een groot scherm achter het orkest werden filmfragmenten geprojecteerd, terwijl links en rechts van het podium de musici van dichtbij op schermen konden gevolgd worden. Aansluitend volgde die andere klassieker ‘An der schönen blauen Donau’ uit diezelfde film, maar van zoon Johan Strauss II, die onmiddellijk associaties opriep van rondtollende ruimtestations en zwevende voorwerpen. Nochtans had regisseur Kubrick voor deze prent bij filmcomponist Alex North een score besteld, maar vond die op het laatste moment niet passend genoeg. Hij ging voor zijn eerste idee om die te voorzien van een klassieke soundtrack. De rest is geschiedenis… Maar het publiek kreeg hier een unieke kans om de twee te vergelijken, en aansluitend werd diezelfde scène vertoond, maar deze maal met ‘Space Station Docking’ van Alex North.
Sedert 1977 is sciencefiction in de “mainstream” beland, dankzij ‘Star Wars: A New Hope’ van George Lucas, en het ‘Main Theme’ daaruit van John Williams, waarmee iedereen vertrouwd is, was de volgende track. Twee jaar later volgde ‘The Black Hole’ bij Disney en het bekende thema daaruit van John Barry was de volgende in het rijtje. 

Om vervolgens te belanden bij nog zo’n filmmuziekicoon, Jerry Goldsmith, die met ‘End Titles’ uit ‘Alien’ van Ridley Scott ons de stuipen op het lijf joeg. Maar sciencefiction brak bij mij tijdens de jaren zestig door met ‘Star Trek’, en de ‘End Credits’ uit de eerste bioscoopfilm ‘Star Trek: The Motion Picture’, ook van Goldsmith, volgden in volle glorie. We doorkliefden majestueus de ruimte.
Niet zozeer sciencefiction, maar wel ruimtevaartgeschiedenis was het thema van ‘Yeager’s Triumph’ uit de film ‘The Right Stuff’, die de opleiding van de eerste astronauten toont. Bill Conti was hiervoor verantwoordelijk. En de ‘End Credits’ uit ‘The Rocketeer’ van James Horner illustreerde hoe een man met een jet pack leert vliegen.
Terug nu de ruimte in met ‘Adagio’ uit ‘Alien3’ van Elliot Goldenthal, gevolgd door de militaire SF van ‘Klendathu Drop’ door Basil Poledouris tijdens de landing van de troepen uit ‘Starship Troopers’. En even overwippen naar de planeet Mars met ‘A Heart Beats in Space’ door Ennio Morricone uit ‘Mission to Mars’.
Een elektronische basis ondersteunde vervolgens ‘First Sleep’ van Cliff Martinez uit de prent ‘Solaris’, waarop strijkers inhaakten, om George Clooney de stuipen op het lijf te jagen bij het zien van zijn overleden vrouw. En terug naar Mars met ‘Fly Like Iron Man’ van Harry Gregson-Williams uit ‘The Martian’.
De film ‘Black Mirror: USS Callister’ was mij onbekend, en hieruit werden twee thema’s geplukt, nl. ‘Alive’ en ‘Space Fleet’, beiden van Daniel Pemberton.
Voor de finale kregen we een primeur, want de muziek uit ‘Solo; A Star Wars Story’ van John Powell, werd nog nooit live uitgevoerd. ‘Mine Mission Suite’ was een waardige opvolger voor de muziek van John Williams, die nu met pensioen is.
En zo kwam een einde aan dit magistraal space opera avontuur, waarvan ik ten volle genoten heb. ​