ART. HERFST IN NEW YORK

De herfst heeft steeds als inspiratiebron gestaan voor songs. Maar het verhaal rond een specifieke herfst in de Big Apple begint reeds in 1921, toen de jonge Russische immigrant Vladimir Dukelsky daar aankwam en Jacob Gershowitz, ook een zoon van Russische immigranten, ontmoette. Gershowitz had zijn naam toen al veranderd naar George Gershwin, en begon naam te verwerven als componist van populaire songs. Dukelsky had in Kiev met Reinhold Gliere compositie gestudeerd, en wou ook een muzikale carrière opstarten. Gershwin overhaalde hem echter om zowel populaire songs als klassieke muziek te proberen, en stelde hem Vernon Duke als pseudoniem voor. Van dan af aan schreef Dukelsky onder zijn geboortenaam muziek voor orkest, koor, en kamerensembles, en populaire songs onder dat pseudoniem. Maar toen hij in de zomer van 1934 met vakantie was in Westport, Connecticut, kreeg hij heimwee naar Manhattan. Dus schreef hij een gedicht en componeerde er de muziek bij. Maar Duke dacht niet dat dit een hit zou worden. Hij schreef later dat de song geen deeltje populaire aantrekkingskracht bevatte, en noemde het een “echte emotionele uitbarsting”. In zijn autobiografie ‘Passport to Paris’ beschreef hij dat hij zowel de tekst als de muziek schreef als een lofzang aan Manhattan en als een tegenhanger tot ‘April in Paris’, een song die hij reeds in 1932 samen met Yip Harburg geschreven had, en een jazzstandaard werd.

Alec Wilder, een andere muzikant met een voet in klassieke muziek, en de andere in populaire songs, stelde voor dat Duke als populaire componist de song begon, en dat Dukelsky, de klassieke componist de song afmaakte. Het refrein is echter niet gemakkelijk om te zingen. Toen Duke de song aan zijn vrienden in Westport liet horen, merkte hij op dat ze, ik citeer “were retreating to the bar in the middle of the verse”.

Terug in New York was Murray Anderson bezig met een revue die hij ‘Thumbs Up’ noemde. Hij vertelde Duke dat hij nog één song nodig had, en hij wou iets dat nostalgisch klonk, en beelden van roodgekleurde bladeren in Central Park opriep. Dat was exact de song die Duke al geschreven had. En alhoewel Duke hem waarschuwde over frequente modulaties, die het moeilijk maakten om ze te zingen, gebruikte Anderson de song tijdens de finale, die in première ging op 27/12/1934. J. Harold Murray zong ze daar voor her eerst. Duke omschreef de show later als “a decent, average revue [that] received decent, average notices.” De show liep gedurende 5 maanden en niemand merkte ‘Autumn in New York’ op. Een decennium later speelden zowel de big bands van Harry James en Charlie Spivak het op de radio. Louanne Hogan en Charlie Parker namen het beiden in 1946 op, en dat leidde tot een resem aan covers.

Deze jazzstandaard stelt dat een herfst in New York dikwijls gepaard gaat met pijn, maar dat het goed is om er te leven.

En covers dat die opleverde, ik heb er mijn werk mee:
Richard Himber and his Ritz-Carlton Orchestra with Joey Nash (1934), Louanne Hogan (1946), Frank Sinatra (1948), Jo Stafford met orkest Paul Weston (1950), Oscar Peterson Trio (1954), Billie Holiday & Oscar Peterson (1954), Ray Charles Singers (1954), Bobby Short (1955), Jeri Southern (1956), Sarah Vaughan (1957), Teddi King (1957), Ella Fitzgerald & Louis Armstrong (1957), Ernestine Anderson met orkest Harry Arnold (1959), Polly Bergen (1960), The Hi-Lo’s (1960), Helen Merrill & Piero Umiliani (1960), Teddy Randazzo (1961), Anita Bryant (1961), Johnny Mathis (1963), Caterina Valente met orkest John Keating (1964), Mel Tormé (1964), Jimmy Roselli (1965), Helen Merrill (1967), Arthur Prysock (1968), Elaine Delmar (1968), The Singers Unlimited (1975), Mari Nakamoto (1975), Bing Crosby (1977), Ria Joy (1977), Ella Fitzgerald (1982), Sandra King & Pat Smythe (1984), Bob Stenson Trio (1987), Rita Reys & Louis Van Dijk (1987), Bruno Lauzi (1989), Rosemary Clooney (1992), Tiziana Ghuglioni/Mike Melillo (1992), Jack Sheldon & Ross Tompkins (1992), Indigo (1993), Magni Wentzel, Roger Kellaway, Niels-Henning Orsted Pedersen (1993), Allan Vaché Quintet (1994), Kimiko Itoh (1996), Carol Sloane & Clark Terry (1997), Lils Mackintosh (1997), Lena Horne (1998), Dawn Upshaw (1999), The Accidentals (2000), Mary Mayo (2000), Cookie Coleman (2000), Christian Stock Trio & Sheila Jordan (2000), Carolyn Leonhart (2002), Valerie Joyce (2002), Christiane Andreas (2003), Lina Nyberg, Anders Persson & Yasuhito Mori (2003), Stevie Holland (2003), Jeff Baker (2003), Ron Kaplan (2003), Stefanie Powers & Page Cavanaugh (2003), Paola Arnesano & Dado Moroni (2003), Erin McDougald (2003), Sheila Jordan (2003), June Katz (2004), Ithamara Koorax & The Jürgen Friedrich Trio (2004), Hilde Marie Kjersem & John Eberson (2004), Bob Stewart (2004), Klea Blackhurst (2005), Wesla Whitfield (2005), Julia Dollison (2005), Nancy King & Fred Hersch (2006), Yvonne Roome (2007), Alan Farrington & Sabdro Gibellini (2007), Holly Wilson (2007), Marilyn Scott (2008), The Dynamic Miss Faye Carol & Her Quartet (2008), Pugsley Buzzard (2008), Jane Duboc & Victor Biglione (2009), Cheryl Fisher (2009), Jeff Healey (2010), José James & Jeff Neve (2010), Anders Persson & Patrick Rydman (2010), Bob Welch (2011), Nicki Parrott (2012), The Royal Air Force Squadronaires, Todd Gordon & Carol Kidd (2012), Two Generations (2012), Mary Stallings (2013), Linda Purl (2013), Jennifer Scott Quartet & Peter Bernstein (2014), akiko (2014), Hilary Gardner (2014), Marvin Gaye (2014), Mark Winkler (2015), Jacqui Dankworth & Charlie Wood (2016), Jayne Manning (2016), Salvador Sobral (2016), Ithamara Koorax (2017), Gabriele Tranchina (2017), Erika (2018).

Instrumentaal kreeg het ook heel wat navolging:
Buddy Weed (1951), Barbara Caroll (1952), The Modern Jazz Quartet (1953), Stan Kenton (1953), Al Haig Trio (1954), Jackie Davis Trio (1954), Richard Hayman & Orchestra (1954), Johnny Smith (1954), Pete Jolly (1955), Lawrence Brwon (1955), The George Shearing Quintet (1955), Shelly Manne (1955), Tal Farlow (1955), Johnny Costa (1955), Norrie Paramor & Orchestra (1956), Hampton Hawes (1956), Dexter Gordon Quartet (1956), Paul Weston (1956), Joe Bushkin, piano & orchestra (1956), Chet Baker Quartet (1956), Ted Heath (1956), Johnny Hodges & orchestra (1956), Kenny Dorham (1956), Corky Hale (1956), Blossom Dearie & Bobby Jaspar (1956), Buddy Cole (1956), Tommy Whittle & orchestra (1956), Jimmy Smith (1957), Bill Coleman (1957), Ray Anthony (1957), Phineas Newborn Jr. (1957), Warne Marsh Quartet (1957), Hazy Osterwald Sextett (1958), Ahmad Jamal (1958), Rune Öfwerman Trio (1958), Marty Gold & orchestra (1958), Stan Getz & Chet Baker (1958), The Joe Wilder Quartet (1959), The Sony Stitt Quartet (1959), André Previn (1959), George Russell, orchestra & Jon Hendricks (1959), Hugo Winterhalter & orchestra (1959), Luis Bonfá (1959), Ralph Burns & orchestra (1959), Felix Slatkin (1960), Georgie Auld, Don Costa & orchestra (1960), The Command All-Stars (1960), Chet Baker (1960), Dick Farney (1960), Dick Schory’s New Percussion Ensemble (1960), George Siravo & orchestra (1961), The 3 Out (1961), The Ramsey Lewis Trio (1961), Don Byas, Jacques Denjean & orchestra (1962), Bobby Christian & orchestra (1962), American Jazz Ensemble, feat. Bill Smith & Johnny Eaton (1962), Walt Dickerson (1962), The Three Sounds (1963), Mantovani & orchestra (1963), Marvin Jenkins (1965), Pino Calvi (1966), Don Burrows (1966), Art Van Damme (1967), The Tommy Whittle Quartet (1967), Santo & Johnny (1967), Frank Chacksfield & orchestra (1970), Lou Donaldson (1973), Tete Montoliu (1974), Jimmy Raney-Richard Davis-Alan Dawson (1975), Eddie Thompson & Danny Moss (1976), Gene DiNovi (1977), P.J. Perry (1978), Adam Makowicz (1978), Konosuke Saijo (1978), Charles Lloyd (1979), George Coleman (1979), Kunihiko Sugano/Isao Suzuki (1980), Heath Brothers (1980), Chico Freeman (1980), George Shearing & Brian Torff (1980), Cal Collins (1981), Warren Vaché, Hank Jones, George Duvivier, Alan Dawson (1981), Tete Montoliu Trio (1981), Joe Albany (1982), The Great Jazz Trio feat. Lewis Eley (1983), Joop Hendriks (1983), Shoji Suzuki, Peanuts Hucko (1983), John Lewis, Putte Wickman, Red Mitchell (1983), Big Nick Nicholas (1984), Bengt Hallberg (1984), Rob McConnell & The Boss Brass (1985), Sakurako Ogyu & New York Friends (1985), Thorgeir Stubo (1985), Yehudi Menuhin & Stéphane Grappelli (1985), Kenny Barron (1985), Bucky Pizzarelli (1986), The Nuclear Whales Saxophone Quartet (1986), Bob Alberti (1987), The VIP Trio (1988), Harry Connick, Jr. (1989, ook in de film ‘When Harry Met Sally’), Al Cohn & Al Porcino Big Band (1989), Arnold Klos Trio (1989), Jean-Pierre Gebler Quintet (1989), Massimo Urbani (1991), Steve Kuhn (1991), Einar Iversen (1992), Cecil Brooks III (1992), The Sonny Costanzo Jazz Orchestra (1992), Carl Allen & Manhattan Projects (1993), Walter Bishop, Jr. Trio (1993), Contemporary Jazz Ensemble (1993), Susan Freeman (1993), Curtis Fuller’s Quintet (1993), Keith Greko (1994), Hideaki Yoshioka (1994), François Chassagnite Quintet (1995), Anthony Braxton, Mario Pavone Quintet (1995), Mark Whitfield (1995), Phil Woods, Vincent Herring, Antonio Hart (1996), The Dave Costa Trio (1996), Anders Persson Trio (1996), Dennis Rowland (1996), Bill Mays (1996), David Newman (1996), Piet Noordijk Quartet (1997), Alvaro Is Rojas (1997), Bruce Barth (1997), Michael Zanabili (1997), Bengt Hallberg, Hans Backenroth (1997), Bruno Leone (1997), Paul Kendall (1998), Mark Turner (1998), Joe Augustine (1998), Biréli Lagrène (1998), Berndt Egerbladh (1998), Dave Cliff & Friends (1998), Eric Reed (1999), Ron Affif (1999), Ahmad Jamal & Gary Burton (1999), David Murray Quartet (1999), Martin Taylor, David Grisman Acoustic Jazz Quartet (1999), Sweet Jazz Trio (1999), Helge & Hardcore (1999), Marty Nau (1999), Mark Turner-Tad Shull (2000), The Pete Cater Big Band (2000), Elise Wood/John Hicks (2000), The Stuart Hemingway Trio + 1 (2000), John Stetch (2000), Russ Peterson (2000), Harry Happel (2001), Brian Lemon Trio (2001), Pierrick Pédron (2001), Gene Ammons & Sonny Stitt (2001), The Dutch Jazz Orchestra (2001), Ron Escheté & Mort Weiss (2002), Marcel Azzola & Dany Doriz (2002), Antonio Ciacca Quintet (2002), Putte Wickman, John Lewis, Red Mitchell (2002), Pete Malinverni (2002), Carl Saunders (2002), Donald Brown Trio (2003), Charles Owens Quartet (2003), Frode Kjekstad (2003), Simon Schott (2003), Rob McConnell & SWR Big Band (2003), Jubilee Jazz Orchestra (2004), Hacke Björksten Quintet (2004), Joe Lovano (2005), Hakon Kornstad, Havard Wiik (2005), Joe Utterback (2005), The Alex Levin Trio (2005, Vladimir Shafranov Trio (2006), Kevin McNeal (2006), Grant Stewart (2007), John Carlini (2007), The Bill Charlap Trio (2007), Mike Markaverich (2007), Jonathan Kreisberg (2009), Rick Germanson Trio (2009), Derrick Gardner & The Jazz Prophets + 2 (2009), Tony Martucci (2009), Harry Allen (2009), Karel Boehlee Trio (2009), Inigo Kilborn (2009), Griffin (2010), Smell 3 (2010), Ehud Asherie (2010), Daniele Di Bonaventura & Frank Marocco (2011), Ferit Odman (2011), Joe Rigby (2011), Jens Haack (2011), Mike del Ferro (2012), Tom Dempsey/Tim Ferguson Quartet (2012), Eli Degribi (2013), Noël Akchoté (2013), Peter Bernstein (2013), Steve Heckman Quintet (2014), Ayumi Koketsu (2014), Roland Keijser & Gösta Rundqvist (2015), Doug MacDonald (2015), Felice Reggio Trio (2016), Larkster Quartet (2017), Nat Steele (2017), Debbie Poryes Trio (2017), Joan Chamorro & Elia Bastida (2017), Christopher Hollyday (2018).

Het nummer klinkt inderdaad melancholisch, en roept beelden van neerdwarrelende bladeren op. Terwijl ik dit schrijf schijnt de zon nog op deze laatste nazomerdag. Morgen krijgen we regen en wind, de temperatuur zakt, en dan zullen de blaadjes vallen. Maar die kleurenpracht van bruine, gele en rode tinten heeft ook zijn charme. Ja, de winter komt ook dichterbij…

Tekst:
Autumn in New York
Why does it seem so inviting
Autumn in New York
It spells the thrill of first-knighting
Glittering crowds and shimmering clouds
In canyons of steel
They're making me feel, I'm home
It's autumn in New York
That brings the promise of new love
Autumn in New York
Is often mingled with pain
Dreamers with empty hands
They sigh for exotic lands
It's autumn in New York
It's good to live it again
This autumn in New York
Transforms the slums into Mayfair
Autumn in New York
You'll need no castles in Spain
Lovers that bless the dark
On benches in Central Park
It's autumn in New York
It's good to live it again