ITV JASPER STEVERLINCK

“Ik heb altijd gezongen ten dienste van de song, en niet om te pochen met mijn vocale bereik.”

Na ‘Songs of Innocence’ uit 2004 heeft Jasper Steverlinck zijn tweede soloplaat klaar, ‘Night Prayer’. Een gevoelige, broze, fragiele plaat met luisterliedjes die Steverlinck overduidelijk heel persoonlijk genegen zijn en na aan het hart liggen. Op een koude maartnamiddag spreken we de zanger in de Sonygebouwen te Brussel, en leggen hem beleefd de waakvlam aan de schenen.

Julian De Backer: ‘Je hebt bijna alle nummers zelf geschreven, met uitzondering van ‘Broken’, ‘Our Love Got Lost’ en ‘Night Prayer’ die als co-write tot stand zijn gekomen. Ben je aan die drie nummers alleen begonnen, zat je vast en heb je hulp gezocht, of wilde je van het begin enkele nummers met anderen schrijven?’

Jasper Steverlinck: ‘Aan eén nummer, ‘Night Prayer’, ben ik van nul begonnen toen ik met Jake Gosling in de studio zat. Hij vroeg me een nieuw nummer te schrijven, en ik stond daar weigerachtig tegenover omdat ik al zo’n grote hoeveelheid songs om uit te selecteren had. Ik wilde me graag bewijzen, dus zijn we eraan begonnen. Voor de twee andere nummers wilde hij een co-writing credit, omdat ik hem als ‘Grammy Award winning producer’ niet kon betalen. Naar mijn gevoel heb ik ‘Broken’ alleen geschreven, en zijn credit is een soort van betaling om met hem te kunnen werken. Gevoelsmatig, en in realiteit, zijn alle songs buiten ‘Night Prayer’ van mijn hand. ‘Night Prayer’ is begonnen als Black Keys-achtige riff. Jake stopte met werken om 19u, en dus ging ik naar mijn hotel in een slaperig stadje anderhalf buiten Londen om daar verder te componeren. De volgende dag had ik het refrein en de tekst klaar, en hebben we het nummer afgewerkt in de studio. Ik heb voor deze plaat nooit bewust gezocht naar mensen om mee samen te schrijven, dat was ook helemaal niet nodig.’

Julian: ‘Lukt het jou makkelijk om samen te schrijven?’

Jasper: ‘Ik schrijf nu liever alleen, maar ik kan uiteraard wel samen schrijven. Veel nummers van Arid zijn met de gitarist gemaakt. Ik schrijf ook soms nummers voor andere mensen, en dan is het prettig en makkelijk samenwerken. Het grote verschil is: hier ben ik de artiest die uiteindelijk zegt wat hij te vertellen heeft. Dat is iets anders dan wanneer je niet moet uitvoeren. Het publiek kijkt nu alleen naar mij. Wanneer het niet goed is, gaat niemand met de vinger naar mijn co-writer wijzen; ze gaan enkel zeggen: ‘Jasper is niet goed’, snap je? Ik vraag wel graag feedback aan mijn beste maat Valentijn Elsen, die ook piano op de plaat speelt. Tijdens repetities is hij ook altijd mijn klankbord. Door alleen te schrijven, ben ik tot deze plaat, tot de essentie kunnen komen.’

Julian: ‘Begin jij met tekst, en dan muziek? Of is het eerder een symbiose?’

Jasper: ‘Bij mij komt het bijna altijd samen. Ik krijg een ingeving tijdens het prutsen of het spelen, ik analyseer die, en vervolgens komt de hook, de titel of een stuk van de tekst samen met een groot deel van de muziek. Voor het nummer ‘Things That I Should Have Done’ dacht ik aan de zanger Charles Bradley die recent overleden is. Ik zag hem mijn lyrics zingen, op zijn typisch doorleefde manier. Die melodie en die tekst was er ineens, zonder dat ik weet waar ze vandaan komen. ‘Oh, fuck, wat is dat?’ Snel mijn gitaar pakken en opnemen, en dan heb ik het idee alvast bewaard. Daarna moest ik het nog tot een song uitwerken. ‘So Far Away From Me’ idem. Ik had veel Bob Dylan en Leonard Cohen beluisterd, ik wandelde de studio binnen, en de melodie overviel me. Vaak vertellen titels al de essentie. Dan overvalt je dikwijls de gedachte: ‘Waarom moet ik nog meer vertellen? Ik héb het nu toch al gezegd met de titel.’ Je kan ‘There are things that I should have done/And things that I should have said’ zo op een poster zetten. Boem. Klaar. That’s the thought. Maar een liedje duurt langer, dus moet je ervoor zorgen dat je niet kapot maakt wat je in de essentie al had. ‘Sad Reminders’ had ik eens opgeschreven, en dan heb ik me er echt aangezet om er een song van te maken. Iets uit mijn onderbewustzijn wordt me steevast aangeboden, en ik word bijna verplicht er mee te werken. De songs zijn misschien niet verpakt op een hippe, catchy manier, maar ze zijn wél heel catchy. Bij ‘So Far Away From Me’ dacht ik dat ik een nummer van Cohen had gekopieerd, maar ik heb al zijn platen beluisterd en heb het niet gevonden. Het bleek toch van mij te zijn.’

Julian: ‘Per ongeluk plagiaat plegen lijkt me heel aannemelijk, gezien de bagage die je hebt als muziekliefhebber en -kenner. Zo stuit je wellicht tijdens het componeren wel eens op iets dat al lang bestaat.’

Jasper: ‘Dat probleem heeft iedereen, zeer zeker. Ik Google wel eens mijn titels. ‘Broken’ is geen originele titel, dat weet ik wel. Maar het moet ook niet altijd hoogst origineel zijn. Ik was verbaasd dat ‘Things That I Should Have Done’ nog niet bestond.’

Julian: ‘Het dichtst in de buurt komt ‘Little things I should have said and done’ uit ‘Always On My Mind’.’

Jasper: ‘Elke Engelstalige zal wel eens zeggen: ‘Man, there are things that I should have done’, het is geen speciale zin, maar het was nog nooit als hook of als titel gebruikt. Stel dat ik twintig andere nummers met die titel was tegengekomen, dan had ik het lastiger gevonden. ‘Sad Reminders’ heb ik ook niet gevonden. En ik heb een nieuwe song, waarvan ik de titel nog niet ga zeggen, waarvan ik niet kon geloven dat ie nog nooit gebruikt was. Altijd leuk om als songwriter te beseffen: ‘Wow, nobody did that!’. Ik denk niet zo vaak na over plagiaat, maar soms denk ik ook stukjes te herkennen. Ik zou nooit bewust plagiaat plegen, maar het kan wel leuk zijn om een knipoogje in een nummer te verwerken. Met melodieën kan je het nooit weten; je kan moeilijk als artiest alles zitten uitzoeken. Als iemand me erop zou wijzen, en het lijkt te veel op een bestaand nummer, dan stop ik met componeren. In een vlaag schrijf je soms bestaande nummers opnieuw. Je streeft altijd je eigen stem na, uiteraard.’

Julian: ‘Ik neem aan dat het helpt wanneer je een Jean Blaute als producer hebt, iemand die al duizenden nummers heeft geproduceerd. Hij zal je vermoedelijk behoeden voor clichés.’

Jasper: ‘Niet op het gebied van melodie, want hij heeft niets aan mijn structuren veranderd. Maar ‘On This Day’ vond hij ‘te plechtig’ op piano, dus stelde hij zware gitaren voor. Ik houd wel van een rauwheid, ook al is mijn muziek eerder transparant dan rauw. Mijn lievelingsgitaar is een oude elektrische Harmony. We hebben ‘On This Day’ op een lage, akoestische gitaar ingespeeld, en dat was een goede vondst van Jean. Het is veel origineler dan op piano.’

Julian: ‘De veertien nummers op ‘Night Prayer’ lijken allemaal in dezelfde melancholische sfeer te baden, alsof het één lange muzikale trip is waarop jij de luisteraar meeneemt. Er zijn pieken noch dalen, en dat bedoel ik niet negatief.’

Jasper: ‘Een lied als ‘Broken’ eindigt met ‘You will find your way again/I will find my way and then we won’t end/Broken’, dat is hoopvol. In ‘Here’s To Love’ zit dat ook. Ik zing wel: ‘Here’s to love in loveless times’, maar eveneens: ‘Here’s to light when darkness falls’. Voor mij zit er veel hoop in mijn liedjes, maar het klopt dat het een hele trip is. Ik heb er niet over nagedacht, maar de plaat is heel hard trouw aan mezelf. Ik was alleen, veel invloeden waren verdwenen, dus ik ben tot een essentie gekomen tijdens het creëren. Dat was heel straf om te ervaren. Het is logisch dat alles zich rond die kern bevindt, en dat ik niet de nood had om uit te pakken met tomeloze veelzijdigheid. Ook als zanger. Ik ben heel goed te horen, maar ik heb altijd gezongen ten dienste van de song, en niet om te pochen met mijn vocale bereik.’

Julian: ‘Je hebt het verhaal op je stem laten primeren.’

Jasper: ‘Ja, alhoewel er ook songs zijn die technisch toch heel moeilijk zijn om na te zingen. Dit was mijn verhaal, mijn wereld, en ik wilde dat alles heel echt en eerlijk was. Het moest ‘human’ zijn, niet te afgewerkt. Het maakt niet uit of het nu woede of verdriet is, maar de emoties op zich zijn rauw, ongekuist, niet prettier than they are. Zo wilde ik de muziek ook, en daardoor is er die lijn in gekomen. ‘Broken’ is voor mij een heel andere song dan ‘That’s Not How Dreams Are Made’. Harmonisch is ‘Broken’ meer een Coldplay-achtig anthem, maar niet in de uitvoering. ‘Our Love Got Lost’ draagt meer klassieke muziek in zich. Alles moest binnen het gevoel passen.’

Julian: ‘Toen ik ‘That’s Not How Dreams Are Made’ hoorde, dacht ik dat het een Jeff Buckley-outtake was.’

Jasper: ‘Je bent niet de eerste die me dat zegt, maar tijdens het proces heb ik nooit aan Buckley gedacht. Twintig jaar geleden, toen we pas met Arid begonnen, hoorde ik die vergelijking wel vaker. Ik heb veel geluisterd naar muziek waar Jeff naar luisterde, zoals Nina Simone of Billie Holliday. Ik vind het geen belediging. Voor mij klonk ‘That’s Not How Dreams Are Made’ als een oude song met een ziel. Ik wilde tijdloze songs. Ik had met producer Wim De Wilde samengezeten, en die zei me dat ik nu dichter dan ooit bij Jeff Buckley kwam. ‘Waar kom jij nu mee af?’, vroeg ik, ‘het is vijftien jaar geleden dat nog iemand die naam met mij geassocieerd heeft.’ Ik weet het niet. Blijkbaar lijkt mijn gitaarspel er ook harder op dan vroeger, met mijn arpeggio-akkoorden en afgewisselde melodieën. Same influences. Het is wijs, maar het was nooit de bedoeling. In de studio heeft niemand me er op gewezen.’

Julian: ‘Muzikaal vind ik ‘Open Your Heart’ het mooiste. Op de achtergrond hoor je een kabbelende wals. Kwam dat organisch tijdens het componeren, of heb je het bewust gekozen als klanktapijtje?’

Jasper: ‘Credit to Jean Blaute! Jean heeft dat arrangement gevonden. ‘Open Your Heart’ had ik geschreven voor Pauline Mathues, en zij heeft het ook opgenomen. Nadat ik Jean had ontmoet, had ik alle songs ‘gewoon’ gespeeld. Ik wilde hem geen demo’s geven, ik wilde dat hij kwam luisteren naar mij en dat hij kon zien en voelen wat ik wilde bereiken. Hij vroeg alsnog om een drietal nummers door te sturen, zodat hij al eens kon nadenken over wat hij ermee kon doen. Ik wist niet dat ik hem ‘Open Your Heart’ had doorgestuurd, maar Jean stuurde er ineens een herwerkte versie van door, met die wals op de Wurlitzer. ‘Soon as I heard his demo, I knew he was my man’ zei ik. Heel schoon, heel ontroerend. De drum is een beetje verkapt; ik wilde niet dat drummer Dré Pallemaerts zou doorspelen. Hij onderbreekt zijn drumpatroon constant.’

Julian: ‘Vind je het moeilijk om raad van anderen te aanvaarden? Denk je soms: ‘Het is mijn liedje, ik wil niet dat jullie hier zomaar iets aan veranderen’?’

Jasper: ‘Ik heb er meestal moeite mee, maar Jean heeft niets aan mijn structuur veranderd. Hij werkte meer op het niveau van arrangement, en onze filosofie was less is more. Dat is niets nieuws, maar hier was het écht less is more. Ik vond zijn ideeën meteen supermooi. De strijkers waren echt pakkend, het klopte, dus ik had geen moeite om iets los te laten. Als mensen echt mijn songs willen veranderen, zal ik meer tegenpruttelen. Jean heeft een grote rol gespeeld. Het was niet mijn idee om er een drummer bij te halen. Ik wilde niet opnieuw mijn muziek laten veranderen, dat was ik zat. De schoonheid en de tristesse die ik nastreef, verdwijnt zo vaak. I don’t want it. Maar Jean zei: ‘Dit zijn jazzmuzikanten, die gaan dat kunnen’. ‘Oké’, zei ik, ‘ze mogen komen, maar als ik het niet goed vind, dan verspillen we geen dagen in de studio.’ Maar het was fantastisch, en ik heb mijn visie kunnen behouden. Na heel veel schrik, besefte ik dat Jean me snapte. Hij ging mijn richting niet veranderen.’

Julian: ‘Ben je zo vaak overruled in het verleden? Ik hoor een soort van frustratie. Heb je vaak compromissen moeten sluiten?’

Jasper: ‘Het schrijven van de liedjes duurt nooit lang, maar bij mij ontstaat er frustratie wanneer de arrangementen erbij komen. Een coole rockbeat spelen zonder emotie, dat héb ik al gedaan. Deze songs vroegen om een andere aanpak. Om je een voorbeeld te geven: ik kijk heel graag naar het programma van Jools Holland, waar ik vaak mensen onmetelijk mooie versies van hun songs heb weten brengen. Als ik dan vervolgens hun plaat kocht, was ik teleurgesteld. Dan bleek het te slick, te af. Ik was aan de grond genageld toen ik Amy Winehouse bij Jools hoorde. Haar emotie, haar timing, everything was right. Haar album ‘Frank’ stelde me toen enorm teleur. Ik wilde me graag wentelen in alles dat ik toen live straf had gevonden. Was het een slechte plaat? Nee, maar voor mij was de magie weg. De magie die ik hoor bij Bill Withers, Jacques Brel, John Lennon, Led Zeppelin, Jack White, etc. Jean zei tegen me: ‘Jij wilt gewoon opnemen zoals vroeger’. Binnenkomen, een technicus die alles heeft klaargezet begroeten, en zingen. Eén take. Was het niet goed? Helemaal opnieuw! Geen click track. Neem ‘Ne Me Quitte Pas’ maar eens op met een click track. Dat werkt niet. Ik maak onbewust golven, en Valentijn Elsen kan me goed volgen omdat hij een klassieke pianist is. Hoe ik mijn verhaal wilde vertellen, paste niet in de moderne denkwijze van hoe we nu een plaat opnemen. Geen enkele song is nu opgenomen met een click track. Ik kende Dré Pallemaerts en Bart De Nolf niet, maar toch is het ons samen gelukt. Zo wil ik altijd muziek maken.’

Julian: ‘Raar dat niet meer mensen het zoals jij willen doen. Het lijkt me net prettig om op dergelijke vintage manier op te nemen.’

Jasper: ‘De norm is overal anders. Het wordt zelfs niet meer in vraag gesteld. Heel veel mensen werken nu gewoon anders, vermoedelijk – sorry dat ik zeg – voor het gemak van de producer. ‘Als ik straks iets moet veranderen zonder click track, pfoe, dan kost me dat veel extra werk’. Liever willen ze gemakkelijk kunnen schuiven en veranderen, binnen de structuur van de song. Daardoor is dat ontstaan. Ik speelde een showcase in Nederland, en iemand kwam me filmen voor een online medium. Ik speelde een paar keer ‘She’s A Mystery To Me’ van Roy Orbison, en na de opname zei die gast: ‘Nou, je doet het altijd een beetje anders, dat is wel moeilijk om te monteren’. Ik zei: ‘Sorry, jongen, zo zal het zijn. Ik ga niet mijn nummer aanpassen, zodat jij sneller en makkelijker kan monteren’. Ik ben op dat moment niet de norm, maar de 1%. Als ik dancemuziek of hiphop zou maken, zou het raar zijn om niét met een click track te werken. Waarom doet ‘Redemption Song’ van Bob Marley je zo veel? Omdat het écht is. Omdat hij daar gewoon zat, één take, in the moment. En omdat het een fantastisch nummer is, natuurlijk. Zonder nummer heb je niets. Ik hoop tijdloze nummers te kunnen schrijven. Als morgen iemand iets van mij zou willen coveren, dan moeten mijn songs overeind blijven.’

Julian: ‘Ken je ‘Lucille’ van B.B. King? Tien minuten, één take, verhaal in de studio, geen overdubs, geweldig.’

Jasper: ‘Ja! Ik heb vaak naar blues geluisterd. B.B. King, John Lee Hooker. Zo wijs. Ik was het zo beu om in studio’s te zitten waar songwriten neerkomt op knippen en plakken. ‘Sit down and play’ is bijna een verloren kunst. Bij Arid hebben we dat soms gedaan, maar ik wist ook niet dat het anders kon. Onze eerste plaat was wel heel organisch opgenomen met producer Dave Anderson, maar ik wist toen van niets. ‘Hoe doe je dat, platen opnemen?’ Ik had nog nooit een studio gezien. ‘Let’s do all the verses first’, dan verdwijnt de emotie. Waarom is Buckleys versie van ‘Hallelujah’ zo straf? Omdat hij er stond, en het bracht. Er zat een breath of life in. Dát bewonder ik. That’s what I want. Jammer dat het zo lang heeft geduurd om iemand als Jean tegen te komen, die me daar in volgde. De eerste plaat van Arid zit qua productie het dichtst bij onze kern, pas daarna is er een analytisch denken in de producties geslopen. Je moet sterk staan om goede keuzes te kunnen maken. Heel veel mensen geven onbewust, niet eens met kwade wil, een afwijkende mening. De omstandigheden creëren vaak ook beperkingen, of opportuniteiten. ‘Ik zocht naar dat, het mislukte, maar ik stootte op dit’. Iedereen vond de ‘For Emma’-plaat van Bon Iver achteraf geweldig, maar hij heeft die niet opgenomen met een geniaal concept in het achterhoofd.’

Julian: ‘Heb je toevallig ‘Blade Runner 2049’ gezien? Ik ga niets verklappen, maar ‘That’s Not How Dreams Are Made’ past er perfect bij.’

Jasper: ‘Nee, niet gezien. De eerste ‘Blade Runner’ ook nooit. De gitarist van Arid was er megazot van, en ik heb wel eens een paar scènes gezien. Wanneer ik mijn demo’s liet horen, vonden veel luisteraars ze heel filmisch. Fotograaf Charlie De Keersmaecker vond dat veel van de nummers van ‘Night Prayer’ goed zouden passen als intro bij een donkere Netflix-serie. Ik heb geen publisher, maar ik ga het wel eens navragen. Het zou geweldig tof zijn.’

KOMENDE SHOWS JASPER STEVERLINCK:
25/4 – Vooruit, Gent
26/4 – De Roma, Borgerhout
01/05 – Het Depot (Sold Out)
06/05 – Het Depot (extra show)

INTERVIEW WITH...