‘Er zitten drie Beyoncés in onze groep.’


In 2014 mocht het Schotse Young Fathers voor hun debuut ‘Dead’ de prestigieuze Mercury Prize op de schouw zetten. Het op dat moment redelijk obscure trio vertaalde de winst meteen naar succesvolle tournees en vervolgplaten. Een welbekende pandemie vertraagde het schrijfproces, maar van zodra het mocht, trokken ze naar de studio om te experimenteren. Het resultaat, ‘Heavy Heavy’, ligt sinds deze maand in de rekken. Voor Edinburgher Alloysious Massaquoi waren de opnames een verademing.

Picture
Album ‘Heavy Heavy’
‘Het voelde bevrijdend om gevoelsmatig te componeren, zonder duidelijke verwachtingen. Na enkele sessies komt het moment waarop je een playlist voor jezelf samenstelt. De songs die als onderdeel van een grote geheel aanvoelden, hielden we opzij. Net daarom klinkt de plaat als een doorlopend geheel. Tien songs, kort en krachtig. Net genoeg vertellen om je punt te maken, en dan mag het doek vallen. Nooit te hard herkauwen of overdenken. Dat maakt natuurlijk dat we heel wat extra songs hebben die perfect nadien uitgebracht kunnen worden.’
Een vinylplaat kan ongeveer twintig minuten per kant bevatten om niet in te boeten aan geluidskwaliteit. De uitvinding van de cd met tachtig minuten en de theoretische oneindigheid van streaming resulteerden in heel wat halfzachte albums met veel opvulsel en weinig uitschieters. Alloysious lacht smakelijk. ‘Exact! Het is werken binnen beperkingen en grenzen, en er vervolgens het maximum uithalen. Wij proberen steevast zo veel mogelijk ideeën in het popformaat van drieënhalve minuut te proppen. We zijn drie songwriters met drie verschillende ervaringen, en deze werkwijze bevalt ons uitstekend. Onze songs zijn ontdaan van vet of franjes, ze gaan vlijmscherp naar de kern van de boodschap.’
 
HAAT-LIEFDE
Alloysious heeft naar eigen zeggen een haat-liefdeverhouding met muziek, opmerkelijk voor iemand die elke dag met de kunstvorm bezig is. Hij maakt de vergelijking met zijn verleden als sportman: ‘Als je traint, zie je jezelf elke dag beter worden. Sport is heel zwart-wit, één op één. Muziek is echter een ongrijpbare grijze zone. Componeren is denken, verwerken, internaliseren. Je kan jarenlang schaven aan een song zonder merkbaar resultaat, of zonder het idee te hebben dat je een beter songwriter bent geworden. Zelfs als het publiek vindt dat je stappen vooruit hebt gezet, kan je nog elke beslissing in twijfel trekken. Mijn zelfvertrouwen is niet dat van mijn bandleden. Je moet op een punt komen dat je een plaat durft uitbrengen waar je allemaal kan achterstaan, maar het is geen exacte wetenschap. Je kan een song schrijven en denken: ‘This is fuckin’ great’, en de reactie van het publiek is: ‘Goh, misschien.’ Het is ook nooit gewoon muziek maken en loslaten. Je hebt pr nodig, de radio moet je willen draaien, je moet het geheel aantrekkelijk verpakken en verkopen, je moet interviews doen – zoals nu (lacht). Je moet je hele denkproces logisch doen klinken voor een journalist, ook al weet je soms zelf niet eens meer wat je bedoelde bij het schrijven.’
 
INSTINCTIEF WERKEN
Er zijn heel wat voorbeelden van te veel ego’s in een band die elkaar tegenwerken. The Beatles, Eagles, The Byrds, et cetera. Dat is nooit een probleem geweest bij Young Fathers. ‘We hebben allemaal verschillende smaken maar wanneer we samenkomen om te musiceren, willen we tracks maken die geen van ons ooit heeft gehoord. Ik kan niet emuleren wat Graham en Kayus doen, en vice versa. Als je allemaal op dezelfde golflengte zit, is het heerlijk. We versterken elkaar. We fêteren onze verschillen en daarom zijn we succesvol. Er zitten drie Beyoncés in onze groep, en iedereen krijgt zijn moment in de spotlights.’
Een vlieg op de muur in de opnamestudio van Young Fathers krijgt een interessante inkijk. Er is geen duidelijke taakverdeling: iedereen helpt bij de teksten, de beats, en de productie. ‘We kennen elkaar sinds we schoffies van dertien waren. We maakten ruwe opnames op de cassette-karaokemachine die Graham in zijn slaapkamer had. Het is een heel basale, instinctieve manier van werken. We nemen zelfs onze conversaties op. Elke ‘ahh’ of ‘umm’ kan een startschot zijn. Het is zoals een druïde die een toverdrank brouwt. We doen niet graag te veel takes. Wanneer je zonder nadenken iets vastlegt, vermijd je verveling en vind je de essentie en de ziel van muziek. Spontaniteit dragen we hoog in het vaandel.’
 
RAUWE EMOTIES
Na twintig jaar samenwerken, verstaan ze elkaar met een half woord. ‘Meestal spreken we zelfs niet met elkaar. We doen gewoon, zonder schaamte. Soul mag zelfs dissonant klinken, het hoeft niet perfect te zijn. Ook wat betreft onze teksten, al zijn we heel kieskeurig qua woordkeuze. In ‘Holy Moley’ zit het woord ‘procrastination’, dat ik al jaren eens in een song wilde smokkelen. Of ‘ululation’, een woord uit de Shonataal van Zimbabwe. Het is een soort van oerkreet waarin alle rauwe emoties verpakt zitten.’
Emotie is een sleutelwoord op ‘Heavy Heavy’. Een nummer als ‘Tell Somebody’ lijkt haast een introspectief gebed. ‘‘Tell Somebody’ is een sprituele gospelsong, en één van mijn favoriete nummers op de plaat. Het is een dieppersoonlijk nummer over de onmogelijkheid van je hart uitstorten en praten. Vooral mannen lijken een enorm probleem te hebben met het bespreken van mentale gezondheid. Het percentage mannelijke zelfmoorden is nog nooit zo hoog geweest. België is één van de koplopers, heb ik gelezen. Praat er toch over. Breng de moed op om te zeggen wat er scheelt.’
 
‘Heavy Heavy’ is uit bij Ninja Tune. Op 22 februari staat Young Fathers in Trix Antwerpen.
​

Julian De Backer © 2023 for Keys and Chords