zaterdag 13 augustus 2022
Park den Brandt, Antwerpen

Report: Philip Verhaege
​Foto's: Philip Verhaege ©

​Met dank aan: Jazz Middelheim ​en Gentle Promotion
Jazz Middelheim, het jaarlijks jazzfestival dat werd opgericht door Elias Gistelinck in 1969. De affiche oogde eclectischer dan ooit. Er was avant-garde, clubsounds, (punk)rock en uiteraard heel wat jazz. Jazz Middelheim is ook een festival dat zichzelf opnieuw (her)uitvind. Op zaterdag 13 augustus keken we vooral uit naar het weerzien met de Thurston Moore Group én Iggy Pop. Sinds Patti Smith de stoeltjes verwenste in de tent met ‘fuck those chairs, let’s dance’ had de organisatie de zitjes verwijderd voor de komst van punkicoon Iggy Pop. Gelijkgestemde zielen vonden dan ook massaal hun weg naar Park Den Brandt….
 
Karen Willems Terre Sol Four mocht als eerste het publiek in verroering brengen. Drumster Karen Willems is een bekend gezicht in de jazz en rockwereld. Je kent Karen van haar avonturen met onder meer Yuko, Zita Swoon Group en Jan Swerts. Van pop en rock tot experimentele muziek. En ook met haar band Inwolvers verkende ze haar eigen wereld, net zoals ze je mateloos inpakt met haar Terre Sol Four project. Samen met saxofonisten Vincent Brijs en Marc De Maeseneer op baritonsax én John Snauwaert (tenor en sopraansax) neemt Karen (drums/percussie/zang) je meteen mee in haar muzikaal verhaal. In 2020 had ze een viertal tapes geregistreerd, nu promoot ze de dubbelaar ‘Grichte’ op het label W.E.R.F. Records. Karen bouwt zorgvuldig haar set uit, improviseert en verdrinkt niet in enige oeverloze expressie. Als een avontuurlijk geluidexpeditie weerkinken nummers ‘Hold On’ en ‘Reset’. Je bent zo lief, zegt Karen en bedankt ons om zo vroeg te komen in deze hitte. Haar experimentele en knoestige jazzklanken explodeerden onder een loden zon. Karen Willems Terre Sol Four, dat is stuwende jazz netjes ingepakt met enige rockinvloeden. Prima opener….
 
De Britse Albaster dePlume is het alter ego van Angus Fairbairn. Hij is naast dichter vooral saxofonist, experimenteert graag met zijn muzikaliteit, serveert een scheut Oosterse muziek, houdt van ‘spoken words’ en improvisatie. Zijn langspeler ‘Gold’ werd gedistilleerd uit een Londonse livesessie. Het is de eerste keer dat hij zich op een groot jazzpodium begeeft, maar daar voelt Albaster zich blijkbaar wel veilig. Zijn energie zet hij moeiteloos in intentionele lichaamstaal. dePlume instigeert als een golfbeweging en daagt uit met zijn klankenpalet en lyrics. Het instrumentale ‘A Gente Acaba’ (Vento Em Rosa) was een verleidelijk luisterspel dat uitmondde in een absolute climax. Spirituele jazz klanken betoveren ons in ‘People: What’s The Difference’ en ‘Fascism’ was haast een krautrock-fusion song. In de apathische humor van ‘I Was Gonna Fight’ jammert hij vrijuit op zijn sax en laat hij finaal zijn frustraties los. ‘Don’t Forget You’re Precious’ gaat over zijn eigen identiteit en komt uit de nieuwe langspeler ‘Gold’, om af te sluiten met het experimentele ‘Mrs Calamri’.  Albaster dePlume is een saxofonist met een boodschap. Het leidende idee van DePlume over de recentste plaat ‘Gold’ is om angst om te zetten in moed en liefde. Net zoals dit alles gebeurde op Jazz Middelheim!
 
TaxiWars mocht een thuismatch spelen in Wilrijk. Dat dEUS-frontman en muzikale duizendpoot Tom Barman van alle markten thuis is, blijkt eens te meer met zijn TaxiWars. Anders dan bij het elektroproject Magnus en rockband dEUS, kan Barman hierin zijn liefde voor jazz kwijt. Niet zo verrassend als je weet dat Barman altijd heeft gehouden van compilaties van labels als Blue Note- en Impulse Records. De in New York residerende saxofonist Robin Verheyen is hierbij de gedroomde partner in crime. Drummer Antoine Pierre wordt aangevuld door Nicolas Thys op contrabas. De ideale en gedroomde ritmesectie voor TaxiWars. Ze openen met het rumba getinte ‘Taxiwars’, om te vervolgen met ‘Artificial Horizon’, met zijn strakke drums en de pop getinte songs ‘The Glare’ én ‘Drop Shot’. Maar ook de jazzy ballades ‘Tell You You’ve Changed’ en ‘Irritated Love’ zijn hier weergaloos. Net zoals het instrumentale ‘Roscoe Paje’. Verheyen ontpopt zich tot een multi-instrumentalist en switcht makkelijk tussen zijn sax en het klavier. ‘It Went Boom’ was een punk approach, net zoals  ‘Sharp Practice’ met zijn hardcore jazzy tunes uitgroeide tot een heerlijk dansnummer. Noem het apollinische en energieke jazz, het is als een kunstvorm. Van het jazzy spijkerende ‘Fever’ ging het naadloos naar het futuristische ‘Practice Infinity’ en het creatieve ‘Death Ride’, waar Barman heel wat ruimte laat aan zijn band om te soleren. Tom Barman is een stijlfiguur van de Belgische jazz en rockwereld. Als is TaxiWars net dat ietsje meer…!!
​​De 64-jarige Thurston Moore komt uit Florida en was oprichter van de noise-rockband Sonic Youth en het label Ecstatic Peace! Records. Hij prijkte ooit op nr.34 in de 2004 editie van Rolling Stone in de lijst van de ‘100 grootste gitaristen aller tijden’. Adelbrieven genoeg om een stek op te eisen op Jazz Middelheim, maar dan met zijn project Thurston Moore Group. Tijdens zijn liveperformen met Sonic Youth speelde Moore op een Jazzmaster Fender gitaar. De link naar zijn verder muzikale toekomst. Twee jaar geleden was er zijn zevende langspeler ‘By The Fire’, een jaar later maakte hij een stop in de Brusselse AB voor een liveregistratie. Hier opende Moore met een drietal aaneensluitende instrumentale nummers. Improvisatie is de sleutel tot zijn succes. Moore communiceert ook weinig met zijn publiek , maar weet dat aandacht vast te houden met nummers als ‘Hashish’ en ‘Aphrodite’. Vette gitaarriffs en metronomische drums kleuren ook de rocksong ‘Cantaloupe’. Moore’s discordant gitaargeluid doet wat terugdenken aan Sonic Youth, wat dat is zijn signature gitaarsound. Maar zijn fuzz sound werkt ook in songs als ‘Speak To The Wild’, een lied dat zich opwerpt als knappe alt-rock. Met My Bloody Valentine-bassist Debbie Googe, gitarist James Sedwards, drummer Jem Doulton (Róisin Murphy) en elektronica muzikant Jon Leidecker vindt Moorse zijn soulmates. Ze beëindigen de set met de alternatieve rocksong ‘Temptation Inside Your Heart’, een song dat Lou Reed schreef voor The Velvet Underground. Voormalige Sonic Youth-gitarist Thurston Moore is erin geslaagd om zichzelf opnieuw uit te vinden.
 
‘The Godfather of Punk’ James ‘Iggy Pop’ Osterberg staat zeven jaar na datum op het hetzelfde podium als Patti Smith in Middelheim. Twee jaren geleden was The Stooges frontman te gast op een drietal songs op de jazzplaat ‘Loneliness Road’, een project van Bobby Previte, Steve Swallow en pianist Jamie Saft. Maar ook op zijn eigen langspeler ‘Free’ kleurt Pop wat buiten de lijntjes met een jazzy groove. Vooral de avantgardistisch titeltrack was een jazzy poëem. Hij is inmiddels 75-jaar jong (21 april 1947), maar de stem en zijn energieke moves zijn nog steeds intact. Feilloos walst hij door zijn setlist. Hij verwonderd en verbluft een volgepakt Middelheim met zijn ontbloot torso. Na een duistere en lange ‘Rune’ (Noveller Intro) komen al snel de diepe baslijnen uit ‘Five Foot One’ en het introverte ‘T.V. Eye’ én ‘I Wanna Be Your Dog’, twee nummers uit het Stooges tijdperk die zich onttronen in een punkrockexplosie. En dat contrasteerde met het duistere ‘The Endless Sea’ uit het album ‘New Values’. En toen kwam al snel het commerciële succes als soloartiest in de jaren '70 met nummers als ‘Lust For Life’ en het ideale meezingmoment ‘The Passenger’ door de woofer geknald, songs waarmee Pop muziekgeschiedenis schreef. Het heavy geperformde ‘Death Trip’, met zijn opwindende gitaarriffs gaf aanleiding tot crowdsurfing. Met die diepe baslijnen uit ‘James Bond’ werd wat ‘gasoline’ teruggenomen, net zoals in het zweverige ‘Sister Midnight’. Het diffuse ‘Mass Production’ met zijn hypnotiserende keyboard, strakke drumritmiek en accorderende gitaartunes gaf aanleiding voor het jazz begeesterde ‘Free’. Iggy Pop blijft een rebel, spuugt wat in het rond en zet ‘Gimme Danger’ in,  om al snel ‘I’m Sick Of You’ als volgend surrealistisch hoogtepunt in de set te verweven. Het is lang gelden dat ik nog in België speelde, toen was ik nog jong en dirty.. nu ben ik alleen nog dirty, dolt Pop voor hij ‘Run Like A Villain’ en de punkrocker ‘Search And Destroy’, uit het Stooges area inzet. 
                          
Alright, motherfuckers… Uiteraard zou er een bisronde volgen, en die werd ingezet met ‘Nightclubbing’ die ons al even snel aan zijn soulmate David Bowie deed terugdenken. De show liep op zijn slotakkoorden en na ‘Nightclubbing’, met credits Bowie/Iggy Pop ging het naar het afsluitende ‘Down On The Street’ en ‘Fun House’, duaal uit het Stooges-area.
Iggy Pop, het heilige graal op Jazz Middelheim…!

​​