“Luchtschippers, wereldsterren en weekendhippies. Een halve eeuw café De Muze in woord en beeld”
auteurs: Felix Huybrechts & Tom DeSmedt
|
In september 2014, was de schuldenberg zo hoog dat het einde van café De Muze nu echt onvermijdelijk leek. Maar café De Muze is geen café. Het is een epicentrum, een monument, een begrip. Ik had bijna gezegd: een instelling, maar dat zou heiligschennis zijn. Hoe dan ook, klanten en fans van De Muze trokken naar de veiling en kochten de inboedel terug. Begrippen sterven niet. En zo konden platenbaas Felix Huybrechts (Starman Records) en journalist Tom DeSmedt (Het Nieuwsblad / GvA)) alsnog hun relaas over 50 jaar De Muze schrijven. En het is een mooi en boeiend verhaal geworden, of beter: een reeks verhalen. De auteurs kozen voor een thematische aanpak die de chronologie in ere houdt, een moeilijke en toch geslaagde oefening.
|
|
De Muze werd in 1965 opgericht door twee… West-Vlamingen (!) die in Antwerpen een ander universum zochten en het dan maar zelf creëerden. Het was de tijd van alternatief, non-conformistisch en anti-establishment – een vocabularium dat in onbruik is geraakt nu enkel nog de neoliberale waarheid overschiet en persoonlijkheid wordt weerspiegeld middels €1000 opties bij de aankoop van een nieuwe fijnstofverdeler. Het was de tijd dat lang haar en een korte rok an sich choqueerden. Het was hoogtij voor de Provo’s, althans in Antwerpen. De Muze was een vrijhaven. “Wij waren escapisten”, zo verklaart medeoprichter Tone Pauwels in het boek. En dat begrip zet de toon: non-conformisten en escapisten volgen een lijn, maar zelden een richting. De Muze was niet voor één gat te vangen en je vond er iedereen die de oude gedachten de rug toekeerde en op zoek ging, zoals de oprichters.
Maar een epicentrum waarvan? Wie alternatief en non-conformist zegt, zegt kunst. De Muze werd dus direct de vrijhaven van schrijvers, beeldende kunstenaars, zangers en muzikanten. Ferre Grignard begon er zijn ‘carrière’, John Lee Hooker trad er op voor 10.000 frank, Simon Vinkenoog kwam er over de vloer, Bervoets was er kind aan huis. De Muze kon zelfs bogen op een huisfotograaf, Raoul Van den Boom, van wie heel wat sublieme foto’s zijn opgenomen. Wie alternatief en non-conformist zegt, zegt ook levensstijl. Mode-ontwerpster Ann Salens is niet van De Muze los te koppelen. Jongeren konden er ook met de liefde experimenteren, hoe braaf hun geïllustreerde knuffels in zwart-wit nu ook overkomen. Je kon er een jointje roken, ongedwongen jezelf zijn. Escapist, zoals het piepjonge bourgeoiskind Fabien Collin die zichzelf als de Vlaamse Bob Dylan opwierp, niet geheel onterecht. Bepaalde muziekgenres waren op zich non-conformistisch en dus vernieuwend en dus op maat gemaakt voor De Muze: folk en blues, bijvoorbeeld. Als het maar afweek, getuige daarvan een heuse… flamenco-avond. Voor elke naam die ik vermeld, moet ik er tien laten vallen – ook Panamarenko, Koen Calliauw (later van de KP), Hugo Heyrman, Nico Van Bruggen en Wannes zijn met De Muze verbonden. En naast de artistieke verhalen, vertellen Huybrechts en DeSmet ook over het pand zelf (de fameuze brand, de verbouwingen, de geldnood), de maatschappelijke context (toeristen en razzia’s) en bepaalde kleurrijke figuren, tot en met een moordverhaal met Panamarenko als getuige. |
|
Dit boek is wel een huldebetoon, maar gelukkig geen hagiografie.
Voor hun 21 hoofdstukken, werkten de auteurs niet enkel met archiefmateriaal, maar spraken opnieuw met een aantal protagonisten die terugblikken. Ook hun fotomateriaal is subliem: naast verwacht materiaal, krijgen we meer recente kiekjes en vooral hopen onuitgegeven illustraties van het café, kunstwerken, affiches en de talloze fameuze, beruchte en onbekende klanten.
Een slotbedenking: in wezen, heeft De Muze zijn ontstaan te danken aan een deserteur, Antoon De Candt, ruim vijftig jaar terug een beloftevol liedjeszanger. Dat is een mooie en beloftevolle slotgedachte voor de volgende halve eeuw.
Voor de CD-bespreking van de bijbehorende en niet los te verkrijgen cd, verwijzen we graag naar onze rubriek CD Reviews.
Eddy Bonte (5)
Voor hun 21 hoofdstukken, werkten de auteurs niet enkel met archiefmateriaal, maar spraken opnieuw met een aantal protagonisten die terugblikken. Ook hun fotomateriaal is subliem: naast verwacht materiaal, krijgen we meer recente kiekjes en vooral hopen onuitgegeven illustraties van het café, kunstwerken, affiches en de talloze fameuze, beruchte en onbekende klanten.
Een slotbedenking: in wezen, heeft De Muze zijn ontstaan te danken aan een deserteur, Antoon De Candt, ruim vijftig jaar terug een beloftevol liedjeszanger. Dat is een mooie en beloftevolle slotgedachte voor de volgende halve eeuw.
Voor de CD-bespreking van de bijbehorende en niet los te verkrijgen cd, verwijzen we graag naar onze rubriek CD Reviews.
Eddy Bonte (5)
Felix Huybrechts en Tom DeSmet: “Luchtschippers, wereldsterren en weekendhippies. Een halve eeuw café De Muze in woord en beeld” •
Uitg. Vrijdag • 2015, inclusief cd-heruitgave van de Muze-lp • ISBN 978 94 6001 378 2 • €29,95 • Uitgeverij vrijdag • Starman Records
Uitg. Vrijdag • 2015, inclusief cd-heruitgave van de Muze-lp • ISBN 978 94 6001 378 2 • €29,95 • Uitgeverij vrijdag • Starman Records